تعداد نشریات | 13 |
تعداد شمارهها | 145 |
تعداد مقالات | 1,452 |
تعداد مشاهده مقاله | 2,190,440 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,824,649 |
منشایابی برخی فلزات سنگین با استفاده از تکنیکهای آنالیز خوشهای و تجزیه عاملی در خاک-های جزیره هرمز | ||
تحقیقات کاربردی خاک | ||
مقاله 2، دوره 6، شماره 1، خرداد 1397، صفحه 13-24 اصل مقاله (1.11 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
وحیدرضا جلالی* 1؛ فاطمه عباس زاده2؛ اعظم جعفری2 | ||
1شهید باهنر کرمان | ||
2دانشگاه شهید باهنر کرمان | ||
چکیده | ||
جزیره هرمز یک منبع گردشگری با جلوههای طبیعی و چشم اندازهای بکر است که متاسفانه امروزه در معرض صدمات ناشی از فعالیتهای انسانی قرار گرفته است. در این پژوهش تعداد 58 نمونه سطحی(cm30-0) از منطقه مورد مطالعه که شامل تمامی سطح جزیره هرمز میباشد، جمعآوری و غلظت فلزات آهن، روی، سرب،کادمیوم و نیکل به روش هضم چهار اسید و با دستگاه (ICP- OES) اندازهگیری شد. به منظور شناسایی منابع احتمالی فلزات سنگین موجود در خاکهای جزیره هرمز، از آنالیزهای چندمتغیره (آنالیز خوشهای و تجزیه عاملی) و جهت تعیین میزان آلودگی منطقه از شاخصهای زمینانباشتگی و فاکتور غنیشدگی استفاده شد. بر اساس مقادیر شاخص زمینانباشتگی، آلودهترین عنصر در منطقه موردنظر آهن، و بر اساس فاکتور غنیشدگی نیز آهن در محدوده بسیار غنیشده قرار داشت. نتایج حاصل از تجزیه عاملی نشان داد که بین تک تک عناصر گروه "آهن، نیکل و سرب" و همچنین، بین عناصر گروه "روی و کادمیوم"، ارتباط مثبت و بالایی وجود دارد که بیانگر منشا یکسان اجزای درون هر گروه بوده و بدلیل نبود آلودگی صنعتی در منطقه، این تفاوت احتمالا ناشی از اختلاف در ساختار زمینشناسی میباشد. از طرفی انجام آنالیز خوشهای، عناصر روی و کادمیوم را در یک گروه، و عناصر آهن، نیکل و سرب را در گروه دیگر قرار داد که این امر تائیدی بر نتایج تجزیه عاملی بوده و مجدداً نشان دهنده منشا و رفتار ژئوشیمی یکسان عناصر در هر گروه و تفاوت در بین گروههای یاد شده است. | ||
کلیدواژهها | ||
شاخص زمین انباشتگی؛ فاکتور غنی شدگی؛ فلزات سنگین | ||
مراجع | ||
Abbaszdeh S., Rahimpour G.H., and Najmadin M. 2013. Identify areas porphyry copper mineralization using combination of univariate and multivariate method on stream geochemical data in Ghale-Askar area, Kerman. Analytical and Numerical Methods in Mining Engineering, 6: 69-82.
Abbaszadeh S., Ansari A., and Rahimipour G.H. 2016. Determination of Cu porphyry hydrothermal alterations using multivariate analysis methods on lithogeochemical data in Hararan area, Kerman Province. Analytical and Numerical Methods in Mining Engineering, 5(10): 15-26. (In Persian)
Abdi M., Karimpour M.H., and Zarinkoob M.H. 2014. The interpretation of factor analysis results of stream sediment geochemical data by utilization of geological, alteration and mineralization data in Kooh-Shah, Birjand, South Khorasan. Scientific Quarterly Journal, 23(92): 23-38. (In Persian)
Boruvka L., Vacek O., and Jehlicka J. 2005. Principal component analysis as a tool to indicative the origin of potentially toxic elements in soils. Geoderma, 128: 289-300.
Delavar M.A., and Safari Y. 2015. Source identification of heavy metals in soils surrounding the Zanjan zinc town by multivariate statistical techniques. Journal of Water and Soil, 29(3): 627-637. (In Persian)
Dragovic S., Mihailovic N., and Gajic B. 2008. Heavy metals in soils, distribution relationship with soil characteristics and radionuclide and multivariate assessment contamination sources. Chemosphere, 72: 491-495.
Harrison J.V. 1930. The geology of some salt plugs in Laritsan (South Persia). Quarterly Journal of Geological Society, 86: 465-522.
Kabata-Pendias A., Pendias H. 2001. Trace Elements in Soils and Plants. CRC Press LLC, London, 408p.
Khorasanipour M., and Aftabi A. 2010. Environmental geochemistry of toxic heavy metals in soils around sarcheshmeh porphyry copper mine smelter plant, Rafsanjan, Kerman, Iran. Environmental Earth Science, 62: 449-465.
Meza-Montenegro M., Gandolfi A., Santana-Alcanter A.J., Klimecki M.E., Aguilar-Apodaca W.T., Rio- Salas M.G., O-Villanueva R.D., Gomez-Alvarez M.D.L., Mendivil-Quijada A.H., Valencia H., and Meza-Figueroa D. 2012. Metals in residential soils and cumulative risk assessment in Yaqui and Mayo agricultural valleys, northern Mexico. Science of the Total Environment, 1(433): 472-481.
Meysami A. 2011. Look at the position of geology and mineral deposits of the island of Hormuz in the Persian Gulf. In: 2nd Congress of Geo-Science, Islamic Azad University, Ashtiyan Unit, 625-631.
Loska K., Wiechula D., and Korus I. 2004. Metal contamination of farming soils affected by industry. Environment International, 30: 159–165.
Moller G. 1969. Index of geo-accumulation in sediments of the Rhine River. Geology, 2: 109-118.
Rostami A., Bazamad M., Hajalilo B., and Moazen M. 2014. Survey of geochemical behavior of REE in apatite of the Hormoz Island. Economic Geology, 1(6): 71-85.
Sabzghabaei G.H., Bazmara M., Jafariazar S., and Jafarzadeh K. 2014. Environmental damage caused by heavy metals in agricultural soils. In: The First Congress of the International New Finding in Agriculture Science, Natural Resources and Environment, pp. 116-125.
Saket A., Rezaei P., and Fahimi N. 2007. Geotourism attractions of hormoz island as an earthly paradise of Iran. In: The First Congress of Geotourism and geopark. Qeshm Island, 216-220.
Shayestehfar M.R., and Rezaei A. 2011. Elevate of pollution and distribution of heavy metals using geochemical data and statistical analysis in sediment of Sarcheshmeh copper mine. Mining Engineering, 6(11): 25-34.
Shayestehfar M.R., and Rasa I. 2006. Multivariate data analysis of Qanat Marvan lead-zinc deposit, Kerman. Scientific Research Quarterly Journal of Geoscience, 57: 134-145. (In Persian)
Sposito G. 1983. The Chemical Form of Trace Elements in Soils. In Applied Environmental Geochemistry, Academic Press, London, pp. 123–170.
Statistical year book of Hormozgan Province. 2012. http://stat.roostanet.com/list.phpid=101
Stocklin J. 1972. Iran central, septentrional et oriental En collaboration avec les geologues du Service Geologique de l’Iran. Lexique Stratigraphique International, 3(1): 1-376.
Vald′es J., Vargas G., Sifeddine M., Ortlieb L., and Guinez M. 2005. Distribution and enrichment evaluation of heavy metals in Mejillones Bay (23◦S), Northern Chile: geochemical and statistical approach. Marine Pollution Bulletin, 50(12): 1558- 1568.
Wilding L.P. 1985. Spatial variability: its documentation accommodation and implication to soil surveys. In: Nielsen D.R. and Bouma J. Soil Spatial Variability. Wageningen, Netherlands, pp. 166-194.
Yongming H., Peixuan D., Junji C., and Posmentier E.S. 2006. Multivariate analysis of heavy metal contamination in urban dusts of Xi’an, Central China. Science of the Total Environment, 355:176-186.
Zhang W. 2009. Heavy metal contamination in surface sediments of Yangtze River intertidal zone: An assessment from different indexes. Environmental Pollution, 1: 1-11. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,106 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,833 |