
تعداد نشریات | 13 |
تعداد شمارهها | 170 |
تعداد مقالات | 1,660 |
تعداد مشاهده مقاله | 2,725,006 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,205,809 |
بررسی تاریخی ولایت فقیه در تاریخ فقه سیاسی شیعه | ||
یافتههای تاریخی | ||
دوره 2، شماره 1 - شماره پیاپی 5، خرداد 1404، صفحه 73-84 اصل مقاله (802.46 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30466/jhf.2025.56102.1032 | ||
نویسنده | ||
محمد حیدری زاد* | ||
گروه معارف اسلامی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران. | ||
چکیده | ||
از تعلیمات و سفارشات معصومین بر پیروان خود چنین برمیآید که شیعیان در دوره غیبت دو وظیفه اصلی دارند اوّل: کفر به طاغوت و امتناع از مراجعه به طاغوت و حرام دانستن آن. دوم: مراجعه به فقهاء و مجتهدین اسلامشناس جهت اخذ دین و نیازهای شرعی و حلوفصل اختلافات خود از طریق حکم آنان بهعنوان نایبان امام عصر (عج) و حجت ایشان بر مردم. نتیجه این دو وظیفه شکلگیری رابطه معناداری بین مردم و مجتهدان و نهاد مرجعیت بود که توانست منشأ تحولات عظیم اجتماعی و سبب انقلابهای بزرگ گردد چنانکه در جریان نهضت تنباکو و مشروطیت خواهی و انقلاب اسلامی اتفاق افتاد. از طرفی فقهاء و عالمان دینی نیز رسالت سنگینی در دوره غیبت امام عصر (ع) دارند که ضمن تبیین معارف و احکام دین به مردم و هدایت آنان جهت دوری از طاغوت و همراهی با نائبان عام امام زمان (ع) بتوانند با قدرت مردم نظام اجتماعی اسلام را رهبری نموده پایههای تمدن اسلامی را برپا نمایند و از این طریق به ساخت مدینه انتظار دست پیدا کنند. نکته مهم این است شکلگیری نظام سیاسی اسلامی و ساخت مدینه انتظار نیازمند تحول ژرف و اساسی در فقه است و آن گذار از فقه سنتی به فقه حکومتی و نظام ساز میباشد. وقتی نگاه بلند امام خمینی (ره) را به فقه و مقوله اجتهاد میبینیم بهخوبی درمییابیم که ایشان با این فهم عمیق از فقه توانست نظام سازی کرده و به تمدن سازی وارد شود. هدف این مقاله پاسخ به این سؤال اساسی است که: نظریه ولایت فقیه در طول تاریخ فقه سیاسی شیعه چه مراحل و تطوّراتی را پیموده تا توانسته بهعنوان نظریه انقلاب آفرین و شکلدهنده نظام سیاسی عمل نماید این مقاله مبتنی بر روش توصیفی تحلیلی و در چارچوب نظریه ضرورت دولت در اسلام تدوین گشته است. | ||
کلیدواژهها | ||
شیعه؛ ولایت فقیه؛ فقه سیاسی؛ ولایت مطلقه؛ سیر تاریخی | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 3 |