آمار
| تعداد نشریات | 13 |
| تعداد شماره‌ها | 150 |
| تعداد مقالات | 1,513 |
| تعداد مشاهده مقاله | 2,342,323 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,971,771 |
بررسی تأثیر تقیه بر تغییر کیش و روابط فرقه‌ها در ایران (از ورود اسلام به ایران تا پایان دورة سلجوقی) | ||
| یافته‌های تاریخی | ||
| دوره 1، شماره 2، شهریور 1403، صفحه 33-44 اصل مقاله (809.21 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30466/jhf.2024.55585.1011 | ||
| نویسندگان | ||
| ساسان طهماسبی* 1؛ محمود رضا کوه کن2 | ||
| 1استادیار گروه تاریخ، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران | ||
| 2استادیار گروه تاریخ دانشگاه پیام نور، تهران، ایران. | ||
| چکیده | ||
| در قرون نخستین اسلامی، ایران شاهد تحولات گسترده‌ای در عرصة دینی بود، زیرا علاوه بر گرویدن ایرانیان به دین اسلام، فرقه‌های متعددی اعم از فرقه‌های اسلامی و التقاطی در ایران پدیدار شدند و برای کسب قدرت سیاسی و جلب پیروان بیشتر، با یکدیگر به رقابت و کشمکش پرداختند. چون تقیه یکی از عوامل تأثیرگذار در این تحولات و منازعات بود، در این پژوهش با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی- استنتاجی نقش تقیه در تحولات دینی ایران در سده‌های نخستین اسلامی بررسی و تحلیل می‌شود. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که پیروان بیشتر فرقه‌ها و کیش‌ها مانند زرتشتیان، خرم‌دینان، سپیدجامگان، شیعیان امامیه، اسماعیلیه، اهل سنت و برخی از شاخه‌های زیدیه و خوارج در مقابل خطرات و تهدیدات، به‌ناچار تقیه می‌کردند، اما برخی از فرقه‌ها مانند زندقه و دسته‌هایی از خوارج مانند ازارقه و زیدیه با تقیه مخالف بودند؛ درنتیجه، به‌آسانی در معرض تعقیب و شکنجه قرار می‌گرفتند و با سرعت بیشتری از بین رفتند. توسل به تقیه تأثیری دوگانه به دنبال داشت، زیرا برخی فرقه‌ها با قرار گرفتن زیر چتر تقیه، از خودشان در مقابل تهدیدات محافظت می‌کردند، اما تقیه در درازمدت باعث می‌شد هویت خود را فراموش کنند و به‌تدریج، کیش غالب را پذیرا شوند. این مسئله نقش مهمی در زوال دین زرتشت، خرم‌دینان، سپید جامگان و برخی از فرقه‌های مسلمان مانند حنبلی‌ها داشته است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| تقیه؛ اسلام؛ تحولات دینی؛ فرقه‌های مذهبی؛ ایران | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 77 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 150 |
||