تعداد نشریات | 13 |
تعداد شمارهها | 143 |
تعداد مقالات | 1,439 |
تعداد مشاهده مقاله | 2,140,887 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,785,630 |
بررسی تشکیل و تکامل خاکهای گچی مناطق جیرفت و عنبرآباد، جنوب استان کرمان | ||
تحقیقات کاربردی خاک | ||
مقاله 4، دوره 11، شماره 1، خرداد 1402، صفحه 43-57 اصل مقاله (1.05 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
سهیلا افرا1؛ ناصر برومند2؛ محمدهادی فرپور3؛ صالح سنجری* 4 | ||
1دانشجو سابق کارشناسی ارشد ر گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه جیرفت | ||
2دانشیار گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهیدباهنر کرمان | ||
3استاد گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهیدباهنر کرمان | ||
4استادیار گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه جیرفت | ||
چکیده | ||
جهت مدیریت بهتر خاکهای گچی، آگاهی از پراکنش و ویژگیهای مختلف آنها ضروری میباشد. پژوهش حاضر به منظور مطالعه نحوه تشکیل، طبقهبندی، میکرومورفولوژی و کانیشناسی خاکهای گچی در مناطق جیرفت و عنبرآباد، جنوب استان کرمان انجام گرفت. برای این منظور هفت خاکرخ، جانمایی، تشریح و نمونهبرداری شدند. نمونههای خاک تحت آزمایشهای مرسوم فیزیکوشیمیایی، میکرومورفولوژی و کانیشناسی رس قرار گرفتند و در نهایت خاکهای منطقه بر اساس دو سیستم ردهبندی آمریکایی (2014) و طبقهبندی جهانی (2015) نامگذاری و مقایسه شدند. سازندهای مارن گچی در ارتفاعات، منشأ گچ در خاکهای منطقه مورد مطالعه میباشد. خاکهای منطقه بر اساس سیستم ردهبندی آمریکایی در دو زیررده جیپسیدز و سالیدز و بر اساس سیستم طبقهبندی جهانی در سه گروه مرجع جیپسیسولز، سولونچاک و سلونتز قرار گرفتند. بررسی مقاطع نازک نشاندهنده وجود پوشش و بلورهای عدسی شکل گچ و پوشش رس میباشد. بلورهای عدسی شکل گچ در خاکهایی با بافت ریز مشاهده شدند. پوششهای رس مشاهده شده در دو افق ناتریک و آرجیلیک، به ترتیب به دلیل نقش پراکندگی سدیم و اقلیم مرطوبتر گذشته میباشد. مطالعه کانیشناسی رس نشاندهنده وجود کانیهای ایلیت، کلریت، اسمکتیت، کائولینیت، سپیولیت و پالیگورسکیت در خاکهای منطقه میباشد. وجود گچ در خاک و نیز سازندهای تبخیری موجود در منطقه باعث تشکیل کانیهای پالیگورسکیت و سپیولیت در خاک شده بود. بین میزان پالیگورسکیت و سپیولیت با میزان اسمکتیت ارتباط معکوسی مشاهده شد، به طوری که به دلیل هوادیدگی بیشتر طی اقلیم مرطوبتر گذشته و با کاهش میزان گچ، بر میزان اسمکتیت افزوده شده و از میزان کانیهای پالیگورسکیت و سپیولیت کاسته شده است. | ||
کلیدواژهها | ||
سپیولیت؛ میکرومورفولوژی؛ اقلیم گذشته؛ تکامل خاک؛ طبقهبندی خاک | ||
مراجع | ||
Abdoli U., and Jafari S. 2018. The Effect of topography and irrigation on soil development and clay mineral diversity of Khuzestan's gypsic soils. Journal of Water and Soil Science, 22(1): 387-403. (In Persian)
Ayoubi S., Karimian Eghbal M., and Jalalian A. 2006. Study of micromorphological evidences of climate change during quaternary recorded in paleosols from Isfahan. Journal of Water and Soil Science, 10(1): 137-150. (In Persian)
Babakhani A., Alavi Tehrani N., Sabzehei M., and Ohanian F. 1992. Geological map of Iran, Sabzevaran (1:250000). Iran: Geological Organization.
Bahoorzehi M.A., Farpoor M.H., and Jafari A. 2016. Genesis and development of soils along different geomorphic surfaces in Kouh Birk Area, Mehrestan city. Journal of Water and Soil, 30(2): 555-568. (In Persian)
Banaie M.H. 1998. Soil Moisture and temperature regimes map of Iran. Iran: Soil and Water Research Institute. (In Persian)
Buck B.J., and Van Hoesen J.G. 2002. Snowball morphology and SEM analysis of pedogenic gypsum, Southern New Mexico, USA. Journal of Arid Environments, 51: 469-487.
Carter B.J., and Inskeep W.P. 1988. Accumulation of pedogenic gypsum in western Oklahoma soils. Soil Science Society of America, 52: 1107-1113.
Doner H.E. and Warren C.L. 1989. Carbonate, halide, sulfate minerals. In: Dioxin, J. B., Weed, S. B. (Eds.), Minerals in Soil, Environments. 2nd ed., SSSA Pub., Madison, WI. USA.
Farpoor M.H., Khademi H., and Eghbal M.K. 2002. Genesis and distribution of palygorskite and associated clay minerals in Rafsanjan soils on different geomorphic surface. Iran Agriculture Research, 21: 39-60.
Farpoor M.H., Eghbal M.K., and Khademi H. 2003. Genesis and micromorphology of saline and gypsiferous Aridisols on different geomorphic surfaces in Nough area, Rafsanjan. Journal of Science and Technology of Agriculture and Natural Resources. Water and Soil Science, 7(3): 71-93. (In Persian)
Farpoor M.H., Neyestani M., Eghbal M.K., and Esfandiarpour Borujeni I. 2012. Soil–geomorphology relationships in Sirjan playa, south central Iran. Geomorphology, 138(1): 223–230.
Farpoor M.H., and Irannejad M. 2013. Soil genesis and clay mineralogy on Aliabbas River alluvial fan, Kerman Province. Arabian Journal of Geoscience, 6(3): 921–928.
Galan E. 2006. Genesis of Clay Minerals. Elsevier Ltd.
Galan E., and Singer A. 2011. Developments in Palygorskite-Sepiolite Research. A New Outlook on These Nanomaterials. Developments in Clay Science - Volume 3. Elsevier.
Gammon N.J. 1951. Determination of total potassium and sodium in sandy soils by flame photometer. Soil Science, 71(3): 211–214.
García-Romero E., Suárez M., Santarén J., and Álvarez A. 2007. Crystallochemical characterization of the palygorskite and sepiolite from the Allou Kagne deposit, Senegal. Clays and Clay Minerals, 6: 606–617.
Gee G.W., and Bauder J.W. 1986. Particle size analysis. In: A. Klute (Eds.), Methods of Soil Analysis, Agronomy Monograph, Vol 9 (pp. 383–411). Madison, WI: American Society of Agronomy/Soil Science Society of America.
Ghasemzadeh M., Karimi A., Zeinadini A., and Khorassani R. 2017. Investigation of clay mineralogy, micromorphology and evolution of soils in Bajestan playa. Journal of Water and Soil, 30(6): 2046–2059. (In Persian)
Graham R.C., and ƠGreen A.T. 2010. Soil mineralogy trends in California landscapes. Geoderma, 154: 418-437.
Hashemi S.S., Baghernejad M., and Najafi Ghiri M. 2013. Clay Mineralogy of gypsiferous soils under different soil moisture regimes in Fars province. Journal of Agricultural Science and Technology, 15: 1053-1068.
IUSS Working Group WRB. 2015. World Reference Base for Soil Resources 2014, update 2015. International soil classification system for naming soils and creating legends for soil maps. World Soil Resources Reports No. 106. FAO, Rome.
Jackson M.L. 1975. Soil Chemical Analysis-advanced Course. Madison, WI: University of Wisconsin College of Agriculture, Department of Soil Science.
Jones B.F., and Galan E. 1988. Sepiolite and Palygorskite. PP: 631–674. In: S. W. Bailey (Ed.), Hydrous Phyllosilicates (Exclusive of the Micas). Reviews in Mineralogy, Vol. 19. Mineralogical Society of America, Washington, DC.
Khademi H., Mermut A.R., and Krouse H.R. 1997. Isotopic composition of gypsum hydration water in selected landforms from central Iran. Chemical Geology, 138: 245-255.
Khademi H., and Mermut A.R. 2003. Micromorphology and classification of Argids and associated gypsiferous Aridisols from central Iran. Catena, 54: 439–455.
Khayamim F., Khademi H., and Ayoubi S. 2020. Mapping the dominant clay minerals in the soils of Isfahan province and their relationship with climate and parent materials. Journal of Water and Soil Science, 24(2): 267-285. (In Persian)
Khormali F., Abtahi A., Mahmoodi S., and Stoops G. 2003. Argillic horizon development in calcareous soils of arid and semiarid regions of southern Iran. Catena, 53(3): 273–301.
Kittrick J.A., and Hope E.W. 1963. A procedure for the particle-size separation of soils for X-ray diffraction analysis. Soil Science, 96(5): 319–325.
Krinsley D.B. 1970. A Geomorphological and Paleoclimatological Study of the Playas of Iran. Washington DC: Geological Survey, United States Department of Interior.
Mahmoodi Sh., and Haidari A. 1998. Classification and physiochemical properties of gypsiferous soils in southwest Gilanegharb area. Iranian Journal of Agriculture Science, 29(2): 299-308. (In Persian)
Mahmoodi Sh. 1994. Properties and management of gypsiferous soils. 4th Soil Science Congress of Iran, Isfahan University of Technolog, pp: 29-31. Aug. 1994. (In Persian)
Mermut A.R. and Arshad M.A. 1987. Significance of sulfide oxidation in soil salinization in southeastern Saskatchewan, Caneda. Soil science society of America Journal, 51: 247-251.
Moghbeli M., Owliaie H.R., Sanjari S. and Adhami E. 2019. Genetic study of soil-landscape relationship in arid region of Faryab, Kerman province. Journal of Water and Soil, 33(2): 333–347. (In Persian)
Moghiseh E., and Heidari A. 2012. Polygenetic saline gypsiferous soils of the Bam region, Southeast Iran. Journal of Soil Science and Plant Nutrition, 12(4): 729–746.
Nelson R.E. 1982. Carbonate and Gypsum. In: A. L. Page, R. H. Miller, and D. R. Keeney (Eds.), Methods of Soil Analysis. Part II. 2nd ed., Agronomy Monogarph, Vol 9. Madison, WI: American Society of Agronomy/Soil Science Society of America. pp. 181–196.
Nettleton W.D. 1991. Occurrence, Characteristics and Genesis of Carbonate, Gypsum, and Silica Accumulations in Soils. SSSA Pub., USA.
Owliaie H.R., Najafi Ghiri M., and Shakeri S. 2018a. Soil-landscape relationship as indicated by pedogenesis data on selected soils from Southwestern, Iran. Eurasian Journal of Soil Science, 7(2): 167–180.
Owliaie H.R., Adhami E., Najafi Ghiri M., and Shakeri S. 2018b. Pedological investigation of a litho-toposequence in a semi-arid region of southwestern Iran. Eurasian Soil Science, 51(12): 1447–1461.
Pashaei L., and manafi S. 2017. Study of physico-chemical and mineralogical properties of gypsiferous soils in the north of Urmia. Applied soil research, 4(2): 72-90. (In Persian)
Richards L.A. 1954. Diagnosis and Improvement of Saline and Alkali Soils. Washington, Department of Agriculture, USDA Agricultural Handbook No. 60.160p.
Ringbom A., Pensar G., and Wanninan E. 1958. A complexometric titration method for determining calcium in the presence of magnesium. Analytica Chimica Acta, 19: 525-531.
Sanjari S., Farpoor M.H., Eghbal M.K. and Esfandiarpoor Boroujeni I. 2011. Genesis, micromorphology and clay mineralogy of soils located on different geomorphic surfaces in Jiroft area. Journal of Water and Soil, 25(2): 411–425. (In Persian)
Sanjari S., Farpoor M.H., Mahmoodabadi M., and Barkhori S. 2021. Genesis and micromorphology of soils located on different geomorphic surfaces in the Jazmoorian playa. Journal of Water and Soil, 35(3): 379-394. (In Persian)
Sarmast M., Farpoora M.H., Jafaria A., and Esfandiarpour Borujeni I. 2019. Tracing environmental changes and paleoclimate using the micromorphology of soils and desert varnish in central Iran. Desert, 24(2): 331–353.
Schoeneberger P.J., Wysocki D.A., Benham E.C., and Soil Survey Staff. 2012. Field Book for Describing and Sampling Soils. Lincoln, NE: Natural Resources Conservation Service, National Soil Survey Center.
Soil Survey Staff. 2014. Keys to Soil Taxonomy, 12th Edition. Washington, D.C: United States Department of Agriculture Soil Conservation Service.
Sposito G. 2008. The Chemistry of Soils. 2nd Ed. Oxford University Press, New York.
Stoops G. 2003. Guidelines for the Analysis and Description of Soil and Regolith Thin Sections. Madison, WI: Soil Science Society of America.
Taimeh A.Y. 1992. Formation of gypsic horizons in some arid regions of Jordan. Soil Science, 153, 486-498.
Tazikeh H., Khormali F., Amini A., and Barani Motlagh M. 2017. Evolution of the soils derived from different sedimentary parent rocks in Sheikh Syncline, northeastern Bojnourd. Journal of Agricultural Engineering, 40(1): 15-35. (In Persian) | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 781 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 581 |