آمار
| تعداد نشریات | 13 |
| تعداد شماره‌ها | 161 |
| تعداد مقالات | 1,596 |
| تعداد مشاهده مقاله | 2,594,608 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,149,239 |
سیر تحول و تطور نهاد وزارت در عصر ایوبیان | ||
| یافته‌های تاریخی | ||
| دوره 1، شماره 4، اسفند 1403، صفحه 62-75 اصل مقاله (682.87 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30466/jhf.2025.55991.1023 | ||
| نویسنده | ||
| قسیم یاسین* | ||
| دانش‌آموخته دکتری تاریخ اسلام و مدرس دانشگاه، گروه تاریخ، دانشکده ادبیات، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران | ||
| چکیده | ||
| نهاد وزارت در طول تاریخ همواره به‌عنوان جایگاهی خطیر و تأثیرگذار در پیشبرد اهداف حکومتی مطرح بوده است، چنان‌که بسیاری از سلاطین و حکام مشهور، بخش عظیمی از دستاوردها، پیروزی‌ها و حتی بقای حکومت خود را مرهون وزرای مدبر و کاردان دانسته‌اند. دولت ایوبیان در سال ۵۶۷ هـ.ق در بستر حوادث مصر و شام پدیدار شد و اساس نظام دیوانی و اداری خود را بر میراث دستگاه خلافت فاطمی، ساختار اداری سرزمین مصر و سنت‌های دیوان‌سالاری سلجوقیان و اتابکان زنگی بنا نهاد. صلاح‌الدین ایوبی، به‌عنوان بنیان‌گذار دولت ایوبی و وزیر پیشین دولت فاطمیان، در کنار قاضی فاضل بیسانی، رئیس دیوان انشای فاطمیان، هر دو به‌عنوان حلقه‌های ارتباطی میان نظام پیشین و دولت نوظهور، در تحکیم بنیان‌های حکومت ایوبیان نقش بسزایی داشتند. سلاطین ایوبی به این منصب خطیر توجه ویژه‌ای داشتند و بر آن تسلطی وافر اعمال می‌کردند. بااین‌حال، مقام وزارت در این عصر دستخوش فراز و نشیب‌های بسیاری شد و تأثیری چشمگیر بر تحولات نظام ایوبی برجای گذاشت. پژوهش حاضر، با رویکردی توصیفی-تحلیلی، در پی تبیین و بررسی سیر تحول و تطور نهاد وزارت در عصر ایوبیان است. فرضیه موردبررسی بر این نکته تأکید دارد که ایوبیان به اهمیت و حساسیت نهاد وزارت کاملاً واقف بودند و تلاش می‌کردند این منصب را در خدمت حکومت حفظ کرده و درعین‌حال از سلطه بی‌رویه‌ی وزیر بر ساختار حکومتی و دیوان‌سالاری جلوگیری نمایند. ازاین‌رو، برخلاف نظام خلافت فاطمی، مقام وزارت در سراسر دوران ایوبی هرگز از حد وزارت تنفیذ فراتر نرفت و حتی در برخی مقاطع، این منصب به‌طور کامل منحل می‌گشت. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ایوبیان؛ صلاح‌الدین؛ قاضی فاضل بیسانی؛ نهاد وزارت | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 71 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 53 |
||