تعداد نشریات | 13 |
تعداد شمارهها | 150 |
تعداد مقالات | 1,513 |
تعداد مشاهده مقاله | 2,343,982 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,973,582 |
مرداویج و بازیابی هویت ایرانی با تأکید بر شرایط اجتماعی قرن چهارم | ||
یافتههای تاریخی | ||
دوره 1، شماره 2، شهریور 1403، صفحه 1-16 اصل مقاله (877.55 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30466/jhf.2024.55380.1004 | ||
نویسندگان | ||
زهرا حاصلی* 1؛ سید احمد عقیلی2 | ||
1گروه علوم اجتماعی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران | ||
2مرکز معارف اسلامی و ادبیات فارسی، دانشگاه صنعتی اصفهان | ||
چکیده | ||
مرداویج یکی از مدعیان سیاسی و مؤسس سلسله زیاریان در سالهای 319 تا 323 ق بود. او پس از دستیابی به قدرت، به اقداماتی نظیر بزرگداشت آیینهای ملی ایران پیش از اسلام، نهادن تاج پادشاهی بر سر و مخالفت با خلیفه عباسی پرداخت. همچنین از گزارشاتی که در منابع تاریخی آمده اینطور بر میآید که او پس از لشکرکشی به خوزستان در سال 323 ق و بیرون راندن عمّال خلیفه از آن ناحیه؛ قصد تصرف بغداد و احیای شاهنشاهی ساسانی را داشته. برخی اقدامات سیاسی مرداویج میتواند متأثر از گرایشات و تعلقخاطر او به گذشته باستانی ایران باشد. این تعلقخاطر با توجه به اقدامات او که در این مقاله موردبررسی قرار خواهد گرفت میتواند بهعنوان گرایش او به بازیابی هویت ایرانی تلقی گردد. نگاه به فرهنگ ایران پیش از اسلام یکی از بارزترین جنبههای قرن چهارم هجری است و آن را باید روح حاکم بر این دوران تلقی کرد که توسط اکثر امرای این عصر معیار ارزشگذاری و محل توجه بوده است. علاوه بر این، قرن چهارم هجری را باید نقطه اوج فرهنگ و تمدن ایران پس از اسلام دانست. ویژگیهای برجسته این قرن و پیشرفت چشمگیر آن در زمینههای مختلف بر کسی پوشیده نیست. ریچارد فرای، ایرانشناس برجسته، این دوران را با عنوان «عصر طلایی فرهنگ و تمدن ایرانی» توصیف میکند. همچنین، بسیاری از اندیشمندان از این دوره با عنوان «عصر رنسانس فرهنگ و تمدن ایران» یاد میکنند. بیتردید وضعیت اجتماعی یکی از عوامل اساسی و تأثیرگذار در تحولات و بروز گرایشات مختلف در جامعه است. این مقاله قصد دارد با رویکرد تاریخی- تحلیلی ابتدا به بررسی اقدامات متأثر از گرایش بازیابی هویت ایرانی در حکومت مرداویج بپردازد، سپس تأثیر شرایط اجتماعی و فرهنگی قرن چهارم را در ایجاد این گرایش موردبررسی قرار دهد. | ||
کلیدواژهها | ||
آل زیار؛ هویت ایرانی؛ مرداویج؛ قرن چهارم | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 128 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 78 |