تعداد نشریات | 13 |
تعداد شمارهها | 150 |
تعداد مقالات | 1,491 |
تعداد مشاهده مقاله | 2,263,952 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,896,009 |
ارزیابی اثر کود معدنی هربان و سوپرجاذب در مقاومت به تنش خشکی نهالهای زیتون تلخ (Melia azedarach L.) | ||
پژوهش و توسعه جنگل | ||
دوره 10، شماره 2، شهریور 1403، صفحه 261-279 اصل مقاله (724.89 K) | ||
نوع مقاله: علمی - پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30466/jfrd.2024.54985.1700 | ||
نویسندگان | ||
علی مقصود لو1؛ وحیده پیام نور* 2؛ عرفان محمدزاده3؛ محمد اسماعیل پور4؛ صادق آتشی5 | ||
1کارشناسیارشد جنگلداری، دانشکده علوم جنگل، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران | ||
2دانشیار، گروه جنگلشناسی و اکولوژی جنگل، دانشکده علوم جنگل، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران | ||
3دکتری جنگلشناسی و اکولوژی جنگل، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران | ||
4استادیار، گروه جنگلداری، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی اهر، دانشگاه تبریز، اهر، ایران | ||
5مربی، گروه جنگلشناسی و اکولوژی جنگل، دانشکده علوم جنگل، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران | ||
چکیده | ||
مقدمه و هدف: تلاشهای زیادی در مراحل اولیه استقرار و رویش نهالها، برای افزایش دادن مقاومت آنها در برابر تنشهای محیطی انجام میشود تا موفقیت طرحهای درختکاری افزایش یابد. چگونگی افزایش دوره آبیاری و کاهش هزینههای آن از اهداف پژوهشگران است. طرحهای جنگلکاری در ﺳﺎلﻫﺎی اﺧﯿﺮ، ﺑﺎ توجه ﺑﻪ اﻫﻤﯿﺖ ﻣﺤﯿﻄ زیستی و اﻗﺘﺼﺎدی-اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ، رﺷﺪ بسیاری داﺷﺘﻪ و بهصورت ﯾﮏ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺗﻮﺳﻌﻪای در ﺳﻄﺢ ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻞ ﻣﻄﺮح شده و در این زمینه از فناوری روز دنیا استفاده میشود. روشهای مختلفی مانند استفاده از تیمارهای سوپرجاذب و کود هربان که به نحوی اثرهای منفی تنش خشکی را کاهش دهند، مورد آزمون قرار گرفته است. هدف این پژوهش، بررسی اثر استفاده از تیمارهای سوپرجاذب و کود معدنی هربان بر مقدار مقاومت نهالهای یکساله زیتون تلخ در شرایط تنش خشکی است. مواد و روشها: نهالهای یکساله زیتون تلخ از نهالستان قرق استان گلستان تهیه شد. به این منظور 1000 نهال ریشهای تهیه و 360 نهال با قطر یقه، ارتفاع و طول ریشه بهنسبت برابر انتخاب شد. کاشت نهالها در گلدان اندازه هفت (اندازه دقیق دهانه: 23 سانتیمتر و اندازه دقیق ارتفاع: 5/21 سانتیمتر) در اواسط اسفند ماه انجام شد. پس از اعمال کود و سوپر جاذب (0، 25، 50 و 75 گرم)، دوره آبیاری در سه دوره پنج، 10، و 15 روز یک بار بهمدت 140 روز انجام شد. سپس رشد قطری، رشد طولی، تعداد برگ، کلروفیل a، کلروفیل b، کلروفیل کل، کاروتنوئید، پتانسیل آبی برگ، محتوای نسبی آب برگ، سطح برگ، سطح ویژه برگ، وزن مخصوص برگ، طول بلندترین ریشه فرعی، زیتوده تر و خشک، نیتروژن، فسفر و پتاسیم برگ اندازهگیری شد. مقایسه میانگین دادهها بهوسیله آزمون دانکن در سطح آماری یک و پنج درصد انجام شد. یافتهها: نتایج نشان داد که بیشترین سطح برگ با استفاده از 50 گرم سوپرجاذب و دوره آبیاری پنجروزه به میزان 127/63 سانتیمتر مربع بود، در حالی که کمترین سطح برگ با همان میزان سوپرجاذب و دوره آبیاری 15 روزه به 68/958 سانتیمتر مربع رسید. تأثیر متقابل سطوح تیمار و تنش خشکی بر کلروفیلها، کارتنوئیدها، وزن مخصوص برگ و محتوای نسبی آب برگ معنادار بود. بیشترین پتانسیل آبی با استفاده از 25 گرم سوپرجاذب در شرایط آبیاری پنجروزه و کمترین پتانسیل با همین میزان سوپرجاذب در شرایط آبیاری 15 روزه مشاهده شد. نهالهایی که هر پنج روز یکبار آبیاری شدند، در شرایط استفاده از 75 گرم سوپرجاذب بیشترین مقدار نیتروژن و پتاسیم را داشتند، در حالی که 25 گرم سوپرجاذب در شرایط آبیاری 15 روزه بیشترین مقدار فسفر را به همراه داشت. اثر متقابل سطوح تیمار و تنش خشکی بر نیتروژن، فسفر، پتاسیم، کلروفیلها، کارتنوئیدها، وزن مخصوص برگ و محتوای نسبی آب برگ معنادار بود، اما بر دیگر صفات اندازهگیریشده بیاثر بود. تنش خشکی تأثیر معناداری بر همه صفات داشت، در حالی که کاربرد سطوح مختلف سوپرجاذب تنها بر سه عنصر اندازهگیریشده و مساحت، سطح ویژه و وزن مخصوص برگ معنادار بود. بیشترین وزن مخصوص برگ و درصد محتوای نسبی آب برگ در شرایط 50 و 25 گرم سوپرجاذب و آبیاری پنجروزه مشاهده شد. همچنین، 50 گرم سوپرجاذب در دوره آبیاری 10 روزه، بیشترین مقدار کلروفیلها و کاروتنوئیدها را به همراه داشت. بیشترین نیتروژن، فسفر و پتاسیم در شرایط آبیاری پنجروزه و استفاده از 75 گرم سوپرجاذب مشاهده شد. تنش خشکی و سطوح مختلف سوپرجاذب بر قطر نهالها بیاثر بود، اما بر ارتفاع و تعداد برگها تأثیر داشت. بیشترین ارتفاع ساقه در شرایط آبیاری پنجروزه و استفاده از 50 و 75 گرم سوپرجاذب بهدست آمد که دو برابر ارتفاع شاهد بود. نتیجهگیری کلی: ﺑﻪﻃﻮرﻛﻠﻲ ﻣﻲﺗﻮان بیان کرد ﻛﻪ اﺳﺘﻔﺎده از ﺳﻮﭘﺮﺟﺎذب آب و کود معدنی هربان ﺑﻪدﻟﻴﻞ ﻓﺮاﻫﻤﻲ رﻃﻮﺑﺖ و تقویت در منطقه اطراف رﻳﺸﻪ ﺷﺮاﻳﻂ ﺑﻬﺘﺮی را ﺑﺮای رﺷﺪ بهویژه در ﺷﺮاﻳﻂ کمآبی و ﺗﻨﺶ ﺧﺸﻜﻲ ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﻲکند. با اینکه ادامه پژوهش برای یک فصل رویشی دیگر میتواند نتایج مطمئنتری در ارائه پیشنهادها بهدنبال داشته باشد ولی با ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﺛﺮات مثبت ﺳﻮﭘﺮﺟﺎذب و کود معدنی هربان در اﺳﺘﻘﺮار و ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻧﻬﺎلهای زیتون تلخ ﻣﻲﺗﻮان اﺳﺘﻔﺎده از این مواد را در طرحهای درختکاری با این گونه ارزشمند ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﻛﺮد. | ||
کلیدواژهها | ||
سوپر جاذب آب؛ کلروفیل؛ کود معدنی هربان | ||
مراجع | ||
Amani, N.; Sohrabi, Y.; Heidari, G.; Yield and some physiological characteristics in maize by application of bio and chemical fertilizers under drought levels. Journal of agricultural science and sustainable production 2017, 27(2), 65-83 (In Persian). Bahavar, N.; Ebadi, A.; Tobeh, A.; Jamati Somarin, SH.; Effects of nitrogen application on growth of irrigated chickea (Cicer arietinum L.) under drought stress in hydroponics conditions. Research Journal of Environmental Sciences 2009, 3(4), 448 – 455. Batoli, H.; Sefati-Qomi, J.; Ahmadi, T.; Comparison of the chemical compositions of the essential oil of reproductive organs of bitter olive tree (Melia azedarach L.) planted in Kashan Botanical Garden. Journal of Iranian medicinal and aromatic plants 2011, 30, 4, 665-673 (In Persian). Dias, M.C.; Azevedo, C.; Costa, M.; Pinto, G.; Santos, C.; Meliaazedarach plants show tolerance properties to water shortage treatment: An ecophysiological study. Plant Physiology and Biochemistry 2014, 75, 123-127. Din, J.; Khan, S.U.; Ali, I.; Gurmani, A.R.; Physiological and agronomic response of canola varieties to drought stress. The Journal of Animal & Plant Sciences 2011, 21, 78-82. El Alami, S. L.; El Aboudi, A.; Rkhaila, A.; El Antry, S.; Dallahi, Y.; Effect of superabsorbent polymers on the growth and survival of young cork oak plantations in Morocco. nternational. Journal of Chemical and Biochemical Sciences 2023, 23(3), 297-305. Eshaghi Rad, J.E.; Mousavi Mirkala, S.R.M.; Irrigation effects on diameter growth of 2-year-old Paulownia tomentosa saplings. Journal of Forestry Research 2015, 26, 153–157. Jalili, K.; Jalili, J.; Sohrabi, H.; Effect of super absorbent polymer (Tarawat A200) and irrigation interval on growth of almond sapling. Water and Soil Science 2011, 2, 2-16 (in Persian). Keshvarz, M.S.; Dabiri, D.; An analysis on the possibility of using water box in the establishment of plant for military and security places in desert areas. Amad and Defense Technology 2021, 4, 33-56 (in Persian). Ghorbanli, M.; Gafarabad, M.; Amirkian, T.; Allahverdi, B.; Investigation of proline, total protein, chlorophyll, ascorbate and dehydroascorbate changes under drought stress in akria and mobil tomato cultivars. Journal of Plant Physiology 2013, 3, 651-658. Gnaana, S.; Paliwal, K.; Drought induced changes in growth, leaf gas exchange and biomass production in Albizia lebbeck and Cassia siamea seedlings. Journal Environmental Biology 2011, 32, 173-178. Malik, S.; Chaudhary, K.; Malik, A.; Punia, H.; Sewhag, M.; Berkesia, N.; Nagora, M.; Kalia, S.; Malik, K.; Kumar, D.; Superabsorbent polymers as a soil amendment for increasing agriculture production with reducing water losses under water stress condition. Polymers 2023, 15, 161. Mashayekhi, K.; Atashi, S.; The analyzing methods in plant physiology (Surveys before and after Harvest), Sirang Words Press, Gorgan, 2014, p 310. Mehrabian Moghadam, N.; Arvin, M.J.; Khajouinejad, G.R. Maqsoodi, K.; The effect of salicylic acid on the growth and yield of fodder and corn grain under drought stress in the field. Seed and Plant Production 2012, 1, 41-55 (In Persian). Mohammadi, H.; Payamnoor, V.; Nazari, J.; Atashi, S.; Effect of salinity stress and Herban mineral fertilizer on the morphological traits of seedling of chinaberry tree (Melia azedarach L.). Journal of Wood and Forest Science and Technology 2021, 28, 21-36 (In Persian). Mohebi Bijarpasi, M.; Rostami Shahraji, T.; Samizadeh Lahiji, H.; Effect of elevation gradient on morphological and physiological responses of Fagus orientalis Lipsky leaves in Guilan forests. Iranian Journal of Forest and Poplar Research 2018, 26(4), 577-590 (In Persian). Mortezavi, S. M.; Tavakoli, A.; Mohammadi, M. H.; Afsahi, K.; Effect of superabsorbent on physiological traits and yield of wheat Azar2 cultivar under dry farming condition. Applied Field Crops Research 2015, 28, 118-125 (In Persian). Rahiminasab, A.; Tabandeh Saravi, A.; Effect of seed source on germination and morphology of seed and seedlings of Quercus brantii Lindl. Forest Research and Development 2017, 3: 249-262 (In Persian). Rajanna, G.A., Manna, S., Singh, A. et al. Biopolymeric superabsorbent hydrogels enhance crop and water productivity of soybean–wheat system in Indo-Gangetic plains of India. Scientific Reports 2022, 12, 11955. Rezai, Z.; Rafieolhossaini, M.; The physiological response of fennel (Foeniculum vulgare Mill.) to manure and superabsorbent polymer under drought stress conditions. Journal of Crop Ecophysiology 2017, 11, 547-564 (In Persian). Rostami, Q.; Moghadam, M.; The effect of azomite on the growth and some physiological and biochemical characteristics of basil under salinity stress conditions. Journal of Plant Process and Function 2018, 29, 299-311. Sarvaš, M.; Pavlenda, P.; Takáčová, E., Effect of hydrogel application on survival and growth of pine seedlings in reclamations. Journal of Forest Sciense 2007, 53 (5), 203-209. Satriani, A.; Catalano, M.; Scalcione, E.; The role of superabsorbent hydrogel in bean crop cultivation under deficit irrigation conditions: A case-study in Southern Italy. Agricultural Water Management 2018, 195, 114-119. Setayeshmehr, Z.; Ganjali, A.; Effects of drought stress on growth and physiological characteristics of dill (Anethum graveolens L.). Journal of Horticultural Sciences 2013, 27(1), 27-35 (In Persian). Salahi Ardakani, A.; Heydari Alizadeh, B.; Preparation of a nematicidal formulation from Melia azedarach seed extract for controlling root knot nematodes (Meloidogyne incognita). Plant pests and diseases 2015, 2, 169-180. Sohrabi, F.; Kohanmoo, M.A.; Toxicity of neem and chinaberry extracts and additive effect of the essential oil Salvia mirzayanii on the date palm spider mite, Oligonychus afrasiaticus (Acari: Tetranychidae). Journal of Entomological Society of Iran 2017, 37, 43-54. Tabande Saravi, A.; Rashtian, A.; Naseh Dehbone, S.; Effect of Salinity on germination and some seedling characteristics from three provenances of Amygdalus lycioides. Forest Research and Development 2016, 2, 97-110 (In Persian). Tabandeh Saravi, A.; Tabandeh Saravi, A.; Kiani, B.; Rashtian, A; Effect of fortification with pea and cowpea sprout extract on growth and germination of Pinus eldarica Medw. and Cupressus sempervirens L. var horizontalis. Forest Research and Development 2021, 7, 63-76 (In Persian). Tomášková, I.; Resnerová, K.; Trombik, J.; Bláha, J.; Pastierovič, F.; Macků, J.; Potential of hydrogel treatment in forest regeneration: impact on growth and vitality of central European tree species. Frontier Forest Global Change 2023, 6, 1251041. Tongo, A.; Mahdavi, A.; Saiad, E.; Effect of super absorbent polymer aquasorb on growth, establishment and some physiological charactereistics of Acacia victoriae seedlings under drought stress. Water and Soil 2015, 28(5), 951-963 (In Persian). Yazarloo, F.; Nourinia, A.A.; Khoshbakht, S.; The effect of biological fertilizers and vermicompost on the morphological characteristics of Iranian echium (Echium amoenum), Journal of Agricultural Science and Sustainable Production 2022, 32, 115-127. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 366 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 129 |