تعداد نشریات | 13 |
تعداد شمارهها | 150 |
تعداد مقالات | 1,491 |
تعداد مشاهده مقاله | 2,263,889 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,895,919 |
برآورد و مقایسه تغییرات فرسایش خاک ناشی از اتلاف پوشش گیاهی در زیر حوضههای شرقی آبخیز دریاچه ارومیه | ||
تحقیقات کاربردی خاک | ||
دوره 11، شماره 4، اسفند 1402، صفحه 77-94 اصل مقاله (1.15 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
اردوان زرندیان* 1؛ رویا موسی زاده2؛ مجید رمضانی مهریان3؛ سید قاسم قربان زاده زعفرانی4 | ||
1دانشیار، گروه پژوهشی ارزیابی و مخاطرات محیط زیستی، پژوهشکده محیطزیست و توسعه پایدار، سازمان حفاظت محیطزیست، تهران، ایران | ||
2استادیار، گروه پژوهشی اقتصاد محیطزیست، پژوهشکده محیطزیست و توسعه پایدار، سازمان حفاظت محیطزیست، تهران، ایران | ||
3استادیار، گروه مطالعات محیطی ، پژوهشکده تحقیق و توسعه علوم انسانی (سمت) ، تهران ، ایران | ||
4استادیار، گروه پژوهشی تنوع زیستی و ایمنی زیستی، پژوهشکده محیطزیست و توسعه پایدار، سازمان حفاظت محیطزیست، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
فرسایش خاک و رسوبگذاری در آبخیز در صورت تشدید میتوانند پیامدهای محیط زیستی سنگینی به همراه داشته باشند. هدف این تحقیق معرفی یک روش مدلسازی با کاربرد در برآورد میزان تغییرات در فرسایش خاک در طول زمان و ارزیابی اثر پوشش گیاهی بر فرسایش در محدودههای بحرانی است. در این تحقیق برای مدلسازی همزمان تغییرات پوشش گیاهی و فرسایش خاک از مدل سامانه پشتیبان سیاستگذاری جهانی آب (WWPSS)، استفاده شد. برای ارزیابی تغییرات پوشش گیاهی در بازه زمانی 2020-2000 از دادههای پایگاه دادههای مدل که از تصاویر ماهوارهای MODIS VCF اخذ میگردد، استفاده شد. همچنین برای سنجش مقدار و تغییرات در فرسایش خالص خاک (فرسایش منهای رسوبگذاری در همان محل) در دو وضعیت پایه و جاری (قبل و بعد از کاهش پوشش گیاهی)، از نقشهها و محاسبات حاصل از اجرای مدل بهره گرفته شد. بر اساس یافتههای این تحقیق، میانگین درصد پوشش علفی- مرتعی حوضه مورد مطالعه در بازه زمانی مورد نظر، از 36/78% در شرایط پایه (سال 2000) به حدود 47% در شرایط موجود کاهش یافته است. مقدار میانگین فرسایش خالص خاک در دو زیر حوضه آجی چای و مردوق چای به ترتیب بیش از 277% و 33% افزایش یافته است که این دو زیرحوضه را در میان چهار زیرحوضه مورد مطالعه بهعنوان محدودههای بحرانی فرسایش خاک تعیین مینماید. درمجموع همانگونه که انتظار میرفت، اتلاف 40 درصدی پوشش گیاهی در محدوده مورد مطالعه، پیامدهای مخاطرهآمیزی را طی دوره زمانی موردبررسی بجای گذاشته است و بهصورت تجمعی منجر به تخریب بیش از 8 میلیون تن خاک طی 15 سال شده است. روش به کار گرفته شده در این تحقیق می تواند با کاربرد در ارزیابی های کمّی و سریع محیط زیستی که نیازمند تعیین کمیت های دقیق تری از پیامد های محیط زیستی مانند فرسایش خاک هستند، مفید واقع گردد. | ||
کلیدواژهها | ||
پوشش گیاهی؛ فرسایش خاک؛ مدلسازی؛ مدل WWPSS؛ حوضه آبخیز شرق دریاچه ارومیه | ||
مراجع | ||
Ahmadi A., Asri A., Tatian Y., and Tamartash M.R. 2018. Investigation of the effect of drying of Lake Urmia on changes in plant communities. Rangeland Scientific Research , 2:138-153 .(In Persian)
Ahmadi R., Nazarnejad H., and Najafi S. 2021. Water erosion susceptibility mapping using geomorphological
factors in Omarabad watershed of Urmia. Applied Soil Research. 9(3): 43-56.
Amini Y., Khourani A., Bakhtiari Kia M., and Arekhi M. 2017. A Statistical Assessment of Land Use and Land Cover Transitions of the Urmia Lake Basin Using Transition Matrix. Geography and regional development,15(1): 171-192. (In Persian)
Biat R., Sarreshtehdari A., Jafari Ardakani A., and Sokouti Oskuei R. 2012. Simulation of land use management effect on soil erosion of Orumiyeh lake watershed. Watershed engineering and management ,3:118-126.
Birch J.C., Thapa I., Balmford A,. Bradbury R.B., Brown C., Butchart H.M., Gurung H., Hughes M.R., Mulligan M., and Pandeya B. 2014.What benefits do community forests provide, and to whom? A rapid assessment of ecosystem services from a Himalayan forest, Nepal. Ecosystem Services , 8 : 118-127.
Carroll M., Townshend J., Hansen M., DiMiceli CH., Sohlberg R., and Wurster K. 2010. MODIS vegetative cover conversion and vegetation continuous fields. In Land Remote Sensing and Global Environmental Change. 725-745. Part of the Remote Sensing and Digital Image Processing book series. Springer. New York.
Chakherlou S., Jafarzadeh A.A., Ahmadi A., Feizizadeh B. and Shahbazi F. 2021. Performance of RS and GIS systems in estimating wind erosion in east coast of Urmia Lake. Applied Soil Research, 8(4): 169-180 .(In Persian)
Ferreira P., van Soesbergen A., Mulligan M., Freitas M., and Vale M.M. 2019. Can forests buffer negative impacts of land-use and climate changes on water ecosystem services? The case of a Brazilian megalopolis. Science of the Total Environment, 685, pp.248-258.
Ghorbanalizadeh A., Akhani H., and Bergmeier E. 2020. Vegetation patterns of a rapidly drying up salt lake ecosystem: Lake Urmia, NW Iran. Phytocoenologia , 50(1):1-46. (In Persian)
Kamali M., and Youneszadeh Jalili S. 2015. Investigation of land use changes in Urmia Lake catchment area using satellite images. Sharif Industrial Universitiy technical report. (In Persian)
Mohamadi P., Ahmadi A., Feyzizadeh B., Jafarzadeh A.A and Rahmati M. 2021. Evaluation of pixel and object-oriented classification techniques for detection and zoning of erosion lands using sentinel-2 remote sensing data (case study: Lighvan watershed). Applied Soil Research. 9(1): 28-40. (In Persian)
Mulligan M., Rubiano J., Hyman G., White D., Garcia J., Saravia M., Leon J.G., Selvaraj J.J., Guttierez T., and Saenz-Cruz L.L. 2013. The Andes basins: biophysical and developmental diversity in a climate of change. In Water, Food and Poverty in River Basins (pp. 19-39)
Routledge Mulligan M. 2012.WaterWorld: a self-parameterising, physically based model for application in data-poor but problem-rich environments globally. Hydrology Research , 44(5): 748-769.
Patil GP., Brooks RP., Myers WL., Rapport DJ., and Taillie C .2001.Ecosystem health and its measurement at landscape scale: Toward the next generation of quantitative assessments. Ecosyst Health 7:307–316.
Ravilious C., Goodman L., Bodin B., Runsten L., and Osti M. 2017. Using spatial information to support decisions on safeguards and multiple benefits for REDD+. Step-by-step tutorial v1. 0: Extracting and processing IUCN Red List species data using a vector method in a combination of QGIS, 1.
Rostami R., Khorshiddosst A., and Mahmudzadeh M. 2019. Investigating the trend of land use changes in the cities east of Lake Urmia and identifying areas with the ability to grow salinity-friendly plants. Applied Research in Geographical Science, 19(55): 135-152. (In Persian)
Sarai Tabrizi M., and Mohammadian Khorasani Sh. 2022. Effects field evaluation of the effect of watershed management operations and water resources sustainable management on reducing erosion and sediment from floods. Applied Soil Research, 10 (3): 104-116. (In Persian)
Sexton J.O., Song X.P., Feng M., Noojipady P., Anand A., Huang CH., Kim D.H., Collins K.M., Channan S., and DiMiceli CH. 2013.Global, 30-m resolution continuous fields of tree cover: Landsat-based rescaling of MODIS vegetation continuous fields with lidar-based estimates of error. International Journal of Digital Earth, 6(5) : 427-448.
Sourinejad A. 2019. Evaluation of sedimentation intensity and erosion of Lake Urmia watershed. 14th National Conference on Watershed Management Science and Engineering, Iran, Urmia. (In Persian)
Sujatha E.R., and Sridhar V. 2018. Spatial prediction of erosion risk of a small mountainous watershed using RUSLE: a case-study of the palar sub-watershed in kodaikanal, south India. Water , 10 (11):1608.
Thornes J.B. 1990. The interaction of erosional and vegetational dynamics in land degradation: spatial outcomes.Vegetation and erosion: Processes and environments.41-53.
Van Soesbergen A., and Mulligan M. 2014. Modelling multiple threats to water security in the Peruvian Amazon using the WaterWorld policy support system. Earth System Dynamics , 5(1) : 55-65.
Zarandian A., Yavari A.R., Jafari H.R., and Amirnejad H. 2016. Modeling Land Use Change Impacts on Water-Related Ecosystem Services Using a Policy Support System. Environmental Sciences , 13(4) : 97-112. (In Persian) | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 400 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 388 |