تعداد نشریات | 13 |
تعداد شمارهها | 150 |
تعداد مقالات | 1,491 |
تعداد مشاهده مقاله | 2,263,998 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,896,043 |
بررسی آلودگی و مخاطره سلامت برخی عناصر بالقوه سمی در خاک سطحی محیط کنار جاده ای | ||
تحقیقات کاربردی خاک | ||
دوره 11، شماره 4، اسفند 1402، صفحه 112-125 اصل مقاله (716.24 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
سهیل سبحان اردکانی* ؛ نیره السادات حسینی | ||
گروه علوم و مهندسی محیطزیست، دانشکده علوم پایه، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران | ||
چکیده | ||
آلودگی خاک به فلزات سنگین چالش و نگرانی مهم و مشترک محیطزیستی و بهداشت عمومی در سراسر جهان است. از اینرو، این پژوهش با هدف ارزیابی آلودگی و مخاطره سلامت عناصر بالقوه سمی کبالت، مس، منگنز و نیکل در نمونههای خاک سطحی محیط کنار جادهای در سال 1398 انجام یافت. بدین منظور، 63 نمونه خاک سطحی (عمق 15-0 سانتیمتری) در طول 700 متر از یک قطعه 9 کیلومتری از جادههای گلتپه، رزن و کرمانشاه جمعآوری و پس از آمادهسازی و هضم اسیدی نمونههای خاک در آزمایشگاه، محتوی عناصر در آنها بهروش طیفسنجی نوری پلاسمای جفت شده القایی (ICP-OES) خوانده شد. بر اساس نتایج، بیشینه میانگین محتوی عناصر کبالت، منگنز و نیکل بهترتیب با 92/1، 334 و 2/22 میلیگرم در کیلوگرم مربوط به ایستگاه رزن و بیشینه میانگین محتوی عنصر مس نیز با 0/25 میلیگرم در کیلوگرم مربوط به خاک حاشیه جاده کرمانشاه (ایستگاه پرترافیک) و بیانگر تأثیر تراکم ترافیک بر آلودگی خاک بود. نتایج محاسبه شاخص EF نشان داد که غنیسازی (آلودگی) عناصر مس، منگنز و نیکل در ایستگاههای پرترافیک یعنی رزن و کرمانشاه "متوسط" تا "شدید" و میانگین مقادیر آن بزرگتر از 50/1 و بیانگر تأثیر ورودیهای انسانی بهویژه با منشأ ترافیک بوده است، در حالیکه، در همه ایستگاهها مقادیر شاخص برای عنصر کبالت بیانگر شرایط "غیر آلوده یا فاقد غنیشدگی" بود. همچنین، نتایج حاصل از ارزیابی خطر سلامتی نشان داد که "بلع" اصلیترین مسیر قرار گرفتن کودکان و بزرگسالان در معرض خطر غیرسرطانزایی (HQ) خاک آلوده به فلزات سنگین بود. در همه ایستگاههای نمونهبرداری مقادیر شاخص خطر تجمعی غیرسرطانزایی (HI) عناصر مورد مطالعه در هر دو گروه کودک و بزرگسال بیانگر "خطر کم" بود. بهعلاوه، عنصر منگنز با میانگین %82 از بیشترین سهم در ایجاد خطر غیرسرطانزایی برای هر دو گروه کودک و بزرگسال برخوردار بود. از طرفی، خطر سرطانزایی (CR) کبالت و نیکل در هر دو گروه سنی غیرقابل توجه بود. نتایج این پژوهش بیانگر تأثیر فعالیتهای ترافیکی بر آلودگی خاک حاشیه جاده به فلزات سنگین در ایستگاههای مورد مطالعه بود؛ از اینرو، نسبت به پایش دورهای منابع آلاینده خاک محیط کنار جاده به منظور حفظ سلامت محیط و انسان توصیه میشود. | ||
کلیدواژهها | ||
آلودگی فلزی؛ خاک سطحی؛ ترافیک؛ غنی&rlm؛ شدگی؛ مخاطره سلامت | ||
مراجع | ||
Aminiyan M.M., Baalousha M., and Aminiyan F.M. 2018. Evolution of human health risk based on EPA modeling for adults and children and pollution level of potentially toxic metals in Rafsanjan road dust: a case study in a semi-arid region, Iran. Environmental Science and Pollution Research, 25(20):19767-78.
Anwar S., Naz A., Ashraf M.Y., and Malik A. 2020. Evaluation of inorganic contaminants emitted from automobiles and dynamics in soil, dust, and vegetations from major highways in Pakistan. Environmental Science and Pollution Research, 27(26):32494-32508.
Behnam V., Ahangar A., Rahmanian M., and Bameri A. 2018. Evaluation of contamination and spatial variations of Zn, Cu and Ni in arid-zone soils of the Route between Zabol and Zahedan. Journal of Water and Soil Conservation, 25(5):201-216. (In Persian)
Davodpour R., Sobhanardakani S., Cheraghi M., Abdi N., and Lorestani B. 2019. Honeybees (Apis mellifera L.) as a potential bioindicator for detection of toxic and essential elements in the environment (Case study: Markazi Province, Iran). Archives of Environmental Contamination and Toxicology, 77(3):344-358.
Devi U., Taki K., Shukla T., Sarma K.P., Hoque R.R., and Kumar M. 2019. Microzonation, ecological risk and attributes of metals in highway road dust traversing through the Kaziranga National Park, Northeast India: implication for confining metal pollution in the national forest. Environmental Geochemistry and Health, 41(3):1387-1403.
De Silva S., Ball A.S., Indrapala D. V., and Reichman S. M. 2021. Review of the interactions between vehicular emitted potentially toxic elements, roadside soils, and associated biota. Chemosphere, 263:128135.
Dietrich M., Wolfe A., Burke M., and Krekeler M.P. 2019. The first pollution investigation of road sediment in Gary, Indiana: Anthropogenic metals and possible health implications for a socioeconomically disadvantaged area. Environment International, 128:175-192.
Ehtemae N., Ghanavati N., Nazarpour A., Babaenejad T., and James Watts M. 2020. Assessment of potential ecological and human health risk of some selected heavy metals in street dusts in Ilam. Journal of Water and Soil Science, 23(4):183-197 (In Persian).
Fan P., Lu X., Yu B., Fan X., Wang L., Lei K., Yang Y., Zuo L., and Rinklebe J. 2022. Spatial distribution, risk estimation and source apportionment of potentially toxic metal (loid) s in resuspended megacity street dust. Environment International, 160:107073.
Forghani G., Kelm U., and Mazinani V. 2019. Spatial distribution and chemical partitioning of potentially toxic elements in soils around Khatoon-Abad Cu Smelter, SE Iran. Journal of Geochemical Exploration, 196:66-80.
Foti L., Dubs F., Gignoux J., Lata J.C., Lerch T.Z., Mathieu J., Nold F., Nunan N., Raynaud X., Abbadie L., and Barot S. 2017. Trace element concentrations along a gradient of urban pressure in forest and lawn soils of the Paris region (France). Science of the Total Environment, 598:938-948.
Ghanavati N., Nazarpour A., and Babaenejad T. 2019. Assessment of the ecological and health risks of some heavy metals in roadside soils of Ahvaz, Iran. Journal of School of Public Health and Institute of Public Health Research, 16(4):373-390 (In Persian).
Gitipour S., Akbarpour F., Baghdadi M., and Mehrdadi N. 2022. Influence of the organic acids on the heavy metals mobility and distribution in the contaminated soils. Applied Soil Research, 9(4):62-73 (In Persian)
Habibi H., Sobhanardakani S., Cheraghi M., Lorestani B., and Kiani Sadr M. 2022. Analysis, sources and health risk assessment of trace elements in street dust collected from the city of Hamedan, west of Iran. Arabian Journal of Geosciences, 15:168.
Han Q., Liu Y., Feng X.X., Mao P., Sun A., Wang M., Wang M.Y., and Wang M.S. 2021. Pollution effect assessment of industrial activities on potentially toxic metal distribution in windowsill dust and surface soil in central China. Science of The Total Environment, 759:144023.
Heidari M., Darijani T. and Alipour V., 2021. Heavy metal pollution of road dust in a city and its highly polluted suburb; quantitative source apportionment and source-specific ecological and health risk assessment. Chemosphere, 1(273):129656.
Hosseini N.S., Sobhanardakani S., Cheraghi M., Lorestani B., and Merrikhpour, H. 2022. Expansive herbaceous species as bio-tools for elements detection in the vicinity of major roads of Hamedan, Iran. International Journal of Environmental Science and Technology, 19(3):1611-1624.
Hosseini N.S., and Sobhan Ardakani S. 2021. Evaluation of the Impact of Traffic Volume on Pollution and Potential Ecological Risk of Zn, Pb, and Ni in Suburban Roadside Soils in Hamedan, Iran. Iranian Journal of Soil Research, 35(2):119-134 (In Persian)
Hosseini N.S., Sobhanardakani S., Cheraghi M., Lorestani B., and Merrikhpour H. 2021. Feasibility of using Achillea wilhelmsii and Cardaria draba for biomonitoring and bioremediation of heavy metals (Zn, Pb and Ni) in the roadside environments. Iranian Journal of Health and Environment, 13 (4):607-620
Hosseini N.S., Sobhanardakani S., Cheraghi M., Lorestani B., and Merrikhpour H. 2020. Heavy metal concentrations in roadside plants (Achillea wilhelmsii and Cardaria draba) and soils along some highways in Hamedan, west of Iran. Environmental Science and Pollution Research, 27(12):13301-13314.
Jokar M., Hejaz M., Sarcheshmehpoor M., and Farahmand H. 2022. The effect of humic and fulvic acids on phytoremediation ability of copper and cadmium by ornamental castor bean. Applied Soil Research, 10(1):1-14 (In Persian)
Liu H., Zhang Y., Yang J., Wang H., Li Y., Shi Y., Li D., Holm P.E., Ou Q., and Hu W. 2021. Quantitative source apportionment, risk assessment and distribution of heavy metals in agricultural soils from southern Shandong Peninsula of China. Science of the Total Environment, 767:144879.
Pardakhti A., and Zahed F. 2018. Pollution indices and ecological risk assessment for heavy metals in side soils of interurban roads, Iran. Journal of Environmental Science Studies, 3(3):769-781 (In Persian)
Rezaei Raja O., Sobhanardakani S., and Cheraghi M. 2016. Health risk assessment of citrus contaminated with heavy metals in Hamedan City, potential risk of Al and Cu. Environmental Health Engineering and Management Journal, 3(3):131-135.
Skrynetska I., Karcz J., Barczyk G., Kandziora-Ciupa M., Ciepał R., and Nadgórska-Socha A. 2019. Using Plantago major and Plantago lanceolata in environmental pollution research in an urban area of Southern Poland. Environmental Science and Pollution Research, 26(23):23359-23371.
Sobhanardakani S. 2016. Evaluation of the water quality pollution indices for groundwater resources of Ghahavand Plain, Hamedan Province, western Iran. Iranian Journal of Toxicology, 10(3): 35-40.
Sobhanardakani S. 2018. Human health risk assessment of potentially toxic heavy metals in the atmospheric dust of city of Hamedan, west of Iran. Environmental Science and Pollution Research, 25(28): 28086-28093.
Sobhanardakani S. 2019. Ecological and human health risk assessment of heavy metals content of atmospheric dry deposition, a case study: Kermanshah, Iran. Biological Trace Element Research, 187(2):602-610.
Soltani-Gerdefaramarzi S., Ghasemi M., and Gheysouri M. 2021. Pollution, human health risk assessment and spatial distribution of toxic metals in urban soil of Yazd City, Iran. Environmental Geochemistry and Health, 43:3469-3484.
Tian X., Zhang H., Zhao Y., Mehmood K., Wu X., Chang Z., Luo M., Liu X., Ijaz M., Javed M.T., and Zhou D. 2018. Transcriptome analysis reveals the molecular mechanism of hepatic metabolism disorder caused by chromium poisoning in chickens. Environmental Science and Pollution Research, 2018; 25(16):15411-15421.
Turekian K.K., and Wedepohl K.H. 1961. Distribution of the elements in some major units of the earth's crust. Geological Society of America Bulletin, 72(2):175-192.
USEPA M. 2002. Supplemental guidance for developing soil screening levels for superfund sites. United States Environmental Protection Agency, 12:1-187.
Wang H.Z., Cai L.M., Wang Q.S., Hu G.C., and Chen L.G. 2021. A comprehensive exploration of risk assessment and source quantification of potentially toxic elements in road dust: A case study from a large Cu smelter in central China. Catena, 196:104930.
Yan G., Mao L., Liu S., Mao Y., Ye H., Huang T., Li F., and Chen L. 2018. Enrichment and sources of trace metals in roadside soils in Shanghai, China: a case study of two urban/rural roads. Science of the Total Environment, 631:942-950. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 510 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 383 |