تعداد نشریات | 13 |
تعداد شمارهها | 149 |
تعداد مقالات | 1,478 |
تعداد مشاهده مقاله | 2,256,127 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,886,266 |
فراتحلیل متغیر حجم سرپای جنگل در جنگلهای راش هیرکانی | ||
پژوهش و توسعه جنگل | ||
دوره 9، شماره 4، اسفند 1402، صفحه 593-607 اصل مقاله (630.19 K) | ||
نوع مقاله: علمی - پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30466/jfrd.2023.54745.1669 | ||
نویسندگان | ||
محمد اسماعیل پور* 1؛ کیومرث سفیدی2 | ||
1استادیار، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی اهر، دانشگاه تبریز، اهر، ایران | ||
2استاد، گروه علوم و مهندسی جنگل، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران | ||
چکیده | ||
مقدمه و هدف: پژوهشهای متعددی برای برآورد حجم سرپا در جنگلهای راش هیرکانی انجام شده است؛ بهطوریکه نتایج متفاوتی از این پژوهشها حاصل شده است. فراتحلیل یک روش آماری کمی برای ترکیب نتایج مجموعهای از پژوهشهای جداگانه است، پژوهشهایی که همه درباره یک موضوع مشخص هستند. در روشهای فراتحلیل با جمعآوری دادههای چند پژوهش، تعداد نمونههای مورد بررسی بیشتر و بنابراین دامنه تغییرات و احتمالات کوچکتر میشود، در نتیجه اهمیت یافتههای آماری افزایش مییابد. در فراتحلیل، اگر بین مقالات مورد استفاده، همگنی وجود داشته باشد از مدل با اثرهای ثابت و اگر بین مقالات مختلف ناهمگنی (متنوع) وجود داشته باشد، از مدل با اثرهای تصادفی برای ترکیب کردن مقالات مختلف استفاده میشود. از اینرو در یک فراتحلیل، مجموعهای از پژوهشها در جنگلهای راش هیرکانی بررسی شد. در این پژوهش علت وجود تفاوت در حجم سرپای توده در مناطق مختلف جنگلهای هیرکانی نیز استدلالهایی بیان شده است. این اولین پژوهش فراتحلیل در زمینه حجم سرپا در راشستانهای هیرکانی است. مواد و روشها: پژوهشهای مرتبط با موضوع حجم سرپا در پایگاههای ملی و بینالمللی بدون محدودیت زمانی تا زمستان 1401 جستجو شدند. در این پژوهش پس از بررسی دقیق مقالات متعدد، از دادههای (میانگین، انحراف معیار و تعداد نمونه) 18 پژوهش اصیل مرتبط با متغیر حجم سرپا در جنگلهای راش هیرکانی استفاده شد. این پژوهشها در مجلات International Journal of Agricultural and Biosystems Engineering، European Journal of Forest Research و Natural Areas Journal و (ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺟﻨﮕﻞ و ﺻﻨﻮﺑﺮ اﻳﺮان (هفت پژوهش)، ﭘﮋوﻫﺶﻫﺎی ﻋﻠﻮم و ﻓﻨﺎوری ﭼﻮب و ﺟﻨﮕل (سه پژوهش)، بومشناسی جنگلهای ایران (سه پژوهش)، جنگل و فرآوردههای چوب (یک پژوهش) و پژوهش و توسعه جنگل (یک پژوهش)) چاپ شده بودند. در این پژوهش، فقط برآورد حجم سرپا (نه رویش حجم سرپا) در نظر گرفته شد. در برخی از موارد دادههای مورد نیاز مانند انحراف معیار در مقالات چاپ شده وجود نداشت که این دسته از مقالات از روند فراتحلیل خارج شدند یا در موارد خیلی کم با دسترسی به دادههای خام نویسندگان، مورد محاسبه قرار گرفت. این دادهها به نامهای مختلف از قبیل حجم سرپا، حجم سرپای توده، حجم سرپای جنگل و رویش حجمی در جنگلهای با ویژگیهای ساختاری متفاوت در این مقالات وجود داشت. بهدلیل معنیدار شدن آزمون کوکران کیو (P≤0.05) و مقادیر بیشتر از 75 درصد برای آماره I2، از مدل اثرهای تصادفی برای فراتحلیل استفاده شد. برای یافتن منبع ناهمگنی بین پژوهشها، تحلیل زیرگروه بر اساس مناطق جغرافیایی (استان) و ترکیب توده انجام شد. نتایج یک فراتحلیل را میتوان در قالب یک نمودار انباشت نشان داد که عمومیترین و رایجترین روش نمایش اندازههای اثر است. در این پژوهش از نرمافزار Comprehensive meta-analysis ver. 3 استفاده شد. یافتهها: میانگین حجم سرپای توده با توجه به معنیدار شدن آزمون کوکران کیو و شاخص I2 بر اساس مدل اثرهای تصادفی 805/386 سیلو در هکتار (بازه اطمینان 95 درصد: 689/438-920/334) برای جنگلهای راش هیرکانی برآورد شد. کمترین و بیشترین این مقدار بهترتیب به مقدار 3/252 و 685 سیلو در هکتار در جنگلهای مازندران بود. بیشترین پژوهش در مکانهای مختلف جنگلهای راش در استان مازندران انجام شد. تحلیل زیرگروه بر اساس استان (مناطق جغرافیایی) نشان داد بیشترین این مقدار بر اساس مدل تصادفی در جنگلهای استان گیلان به مقدار 45/424 سیلو در هکتار (بازه اطمینان 95 درصد: 469/571-438/277) است. کمترین آن به مقدار 638/285 سیلو در هکتار (بازه اطمینان 95 درصد: 013/404-264/167) بر اساس مدل تصادفی در جنگلهای استان گلستان برآورد شد. فراتحلیل حجم سرپا در جنگلهای هیرکانی بر اساس ترکیب گونه درختی نشان داد بیشترین این مقدار بر اساس مدل تصادفی برای تیپ خالص راش به مقدار 272/394 سیلو در هکتار (بازه اطمینان 95 درصد: 417/510-688/277) است. کمترین آن به مقدار 147/385 سیلو در هکتار (بازه اطمینان 95 درصد: 344/444-949/325) برای تیپ راش آمیخته بهدست آمد. طبق نتایج این فراتحلیل، حجم سرپا در جنگلهای راش هیرکانی در تیپ خالص راش به اندازه 125/9 سیلو در هکتار بیشتر از تیپ راش آمیخته است. نتیجهگیری کلی: میانگین حجم سرپا در جنگلهای راش هیرکانی در حدود 386 سیلو در هکتار برآورد شد. بیشترین این مقدار در جنگلهای گیلان در حدود 424 سیلو در هکتار است. بیشترین این مقدار برای تیپ خالص راش به مقدار 394 سیلو در هکتار است. بر این اساس، در برنامهریزیهای مدیریتی برای حفظ پایداری و تحمل مناسب توده، توصیه میشود حجم سرپای توده در حد میانگین حفظ شود. برآورد مقدار میانگین مشخصههای ساختاری در بزرگ مقیاس اطلاعات کمّی از وضعیت ساختاری جنگلها برای اتخاذ سیاست مناسب و نزدیک به واقعیت را فراهم میآورد. | ||
کلیدواژهها | ||
جنگل کهنرست؛ راش شرقی؛ ساختار جنگل | ||
مراجع | ||
Azizi, Z.; Najafi, A.; Fatehi, P.; Pirbavaghar, M.; Forest stand volume estimation using satellite IRS_P6 (LISS_IV) data (Case study: Lirehsar, Tonekabon). Iranian Journal of Forest and Poplar Research 2010, 1, 143-151. (In Persian) Bayat, M.; Gorzin, F.; Ten-year assessment of forest growth using permanent sample plots (Case study: Gorazbon District in Kheyroud Forest, Mazandaran province). Journal of Environmental Science and Technology 2019, 21, 127-138. (In Persian) Chen, L.; Ren, C.; Zhang, B.; Wang, Z.; Multi-sensor prediction of stand volume by a hybrid model of support vector machine for regression kriging. Forests 2020, 11, 296. Etemad, V.; Moridi, M.; Delfan Azary, M.; Kakavand, M.; Quantitative and qualitative evaluation of deadwoods in mixed beech-hornbeam stands in the optimal stage (Case study: Kheyrood forest, Nowshahr). Iranian Journal of Forest and Poplar Research 2017, 25, 397- 386. (In Persian) Ghanbari Motlagh, M.; Babaie Kafaky, S.; Mataji, A.; Akhavan, R.; Prelude on estimation of carbon reserves in beech forests of northern Iran, Human and Environment 2021, 57, 1-15. (In Persian) Hamidi, SK.; Fallah, A.; Bayat, M.; Hosseini Yekani, S.A; Determining the Forest Volume Growth using Permanent Sample Plots (Case Study: Farim Forest, Jojadeh District). Ecology of Iranian Forests 2016, 4, 1-8. (In Persian) Harmon, M.E, Sexton, J. Guidelines for measurements of woody detritus in forest ecosystems, U.S.A. LTER Publication, Seattle, Washington. 1996; p 73. Hassanzad Navroodi, I.; Ahmadzadeh, H.; Bonyad, A.E.; A Study on the Accuracy and Precision of Estimation of the Number, Basal Area and Standing Trees Volume per Hectare Using of some Sampling Methods in Forests of Nav Asalem. Ecology of Iranian Forests 2019, 7, 1-10. (In Persian) Kakavand, M.; Marvi-Mohadjer, M.R.; Sagheb-Talebi, K.; Sefidi, K.; Moridi, M.; Abbasian, P.; Quantity and quality of deadwood in the mid-successional stage in oriental beech (Fagus orientalis Lipsky) stands (Case study: Kheyrood forest, Nowshahr). Iranian Journal of Forest and Poplar Research 2017, 24 (4), 612-622. (In Persian) Kalbi, S.; Fallah, A.; Shataei Joybari, S.; Estimation of forest biophysical properties using SPOT HRG data (Case Study: Darabkola Experimental Forest). Journal of Wood and Forest Science and Technology 2014, 20(4), 117-133. (In Persian) Kanmehr, A.; Hojati, S.M.; Mahmoodi, M.; Study of tree quantitative and qualitative characteristics and soil fertility in pure and mixed stands of beech and hornbeam. Forest Research and Development 2022, 8, 81-95. (In Persian) Mansouri, A.; Norouzi, S.; Yekta Kooshali, M.H.; Azami, M.; The relationship of maternal subclinical hypothyroidism during pregnancy and preterm birth: A systematic review and meta-analysis of cohort studies. The Iranian Journal of Obstetrics, Gynecology and Infertility 2017, 19, 69-78. (In Persian) Mohammadi, J.; Shataei, S.; Namiranian, M.; Eslami, V.; Assessing Effect of Ground Sampling Intensity on Estimating Forest Quantitative Characteristics Using Fusion of Airborne Laser Scanner Data and Ultra Cam-D Images. Journal of Wood and Forest Science and Technology 2016, 23, 155-180. (In Persian) Moridi, M.; Sefidi, K.; Etemad, V.; Stand characteristics of mixed oriental beech (Fagus orientalis Lipsky) stands in the stem exclusion phase, northern Iran. European Journal of Forest Research 2015, 134, 693–703. Mosavi, S.N.; Eshagh-Nimvari, M.; Kazemnejad, F.; Effects of physiographical factors on biodiversity and tree biomass in Nowshahr forests. Forest Research and Development 2022, 8, 279-292. (In Persian) Noorian, N.; Shataee, S.; Mohammadi, J.; Yazdani, S.; Estimating forest structural attributes by means of ASTER imagery and CART algorithm (Case study: Shastkolateh forest, Gorgan). Iranian Journal of Forest and Poplar Research 2014, 3, 434-446. (In Persian) Pigott, T. D. Advances in meta-analysis, Springer, 2012; p 170. Sagheb Talebi, K.H.; Parhizkar, P.; Hassani, M.; Amanzadeh, B.; Hemmati, A.; Khanjani Shiraz, B; Preliminary results of survey on stand structure in permanent research plots of Hyrcanian intact beech (Fagus orientalis Lipsky) forests. Journal of Forest and Poplar Research 2019, 2, 163-179. Sefidi, K.; The influence of forest histories on dead and habitat trees in the old growth forest in northern Iran. International Journal of Agricultural and Biosystems Engineering 2015, 9, 1019- 1023. Sefidi, K.; Esmaeilpour, M.; Meta-analysis of dead tree volume variable in Hyrcanian forests. Journal of Wood and Forest Science and Technology, 2022, 29(2), 121-136. (In Persian) Sefidi, K.; Marvi mohadjer, M.R.; Dynamic of coarse woody debris among stand developmental stages of mixed beech (Fagus orientalis) forests. Forest Research and Development 2016, 2, 17-32. (In Persian) Sefidi, K.; Marvie Mohadjer, M.; Etemad, V.; Mosandl, R.; Late successional stage dynamics in natural Oriental beech (Fagus orientalis Lipsky) stands in northern Iran (Case study: Gorazbon district of Kheiroud-Kenar experimental forest). Iranian Journal of Forest and Poplar Research 2014, 22(2), 270-283. Sefidi, K.; Marvie Mohadjer, M.; Mosandl, R.; Copenheaver, C.A.; Coarse and fine woody debris in mature oriental Beech (Fagus orientalis Lipsky) forests of northern Iran. Natural Areas Journal 2013, 33, 248-255. Sefidi, K.; Sagheb Talebi, K.; Noubahar, S.; Qualitative and quantitative evaluation of habitat and dead trees in the developmental old-growth phase in the oriental beech forests. Journal of Forest and wood product 2019, 3, 215-226. (In Persian) | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 829 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 380 |