تعداد نشریات | 13 |
تعداد شمارهها | 150 |
تعداد مقالات | 1,491 |
تعداد مشاهده مقاله | 2,264,037 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,896,052 |
تخمین نسبت سدیم قابلتبادل بر اساس نسبت جذبی سدیم در خاکهای شور در خراسان رضوی، ایران | ||
تحقیقات کاربردی خاک | ||
دوره 10، شماره 2، شهریور 1401، صفحه 40-53 اصل مقاله (915.51 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
زهرا شیرمحمدی علی اکبرخانی* 1؛ سمیه حیدری2 | ||
1استادیار گروه مهندسی آب مجتمع آموزش عالی کشاورزی و دامپروری تربت جام، تربت جام، ایران | ||
2استادیار گروه شیمی، مجتمع آموزش عالی کشاورزی و دامپروری تربتجام ، خراسان رضوی، ایران | ||
چکیده | ||
نسبت سدیم قابلتبادل (ESR) و نسبت جذبی سدیم (SAR) دو فاکتور مهم در خاکهای سدیمی میباشد. تخمین دقیق نسبت سدیم قابلتبادل (ESR) که اغلب با استفاده از تستهای آزمایشگاهی پرهزینه و وقتگیر انجام میشود، از اهمیت زیادی در اصلاح خاکهای سدیمی برخوردار میباشد. در مطالعات صورت گرفته در مناطق مختلف، بین نسبت سدیم قابلتبادل (ESR) و نسبت جذبی سدیم (SAR) رابطه قابل قبولی گزارششده است. هدف از این مطالعه ارزیابی رابطه رگرسیون خطی بین کاتیونهای محلول و قابلتبادل و نسبت جذبی سدیم در دشت سرخس استان خراسان رضوی میباشد. در این مطالعه 124 نمونه خاک بهطور تصادفی از لایههای سطحی و عمیق خاکهای نواحی آزمایش برداشته شد. نمونههای خاک از عمقهای 0-30 سانتیمتری تا 30-60 سانتیمتری عمق خاک بهوسیله آگر برداشته شد. سپس مدل رگرسیون خطی برای تخمین نسبت سدیم قابلتبادل در خاکهای شور خاک بکار رفت. نسبت سدیم قابلتبادل اندازهگیری شده در نمونههای خاک با نسبت سدیم قابلتبادل تخمینی توسط مدل مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج نشان داد که مقادیر ESR و SAR نسبت به عمق تغییرپذیری زیادی داشته و ESR از SAR تغییرپذیری بیشتری نشان داد. نتایج آنالیزهای آماری نشان داد که به ترتیب در عمقهای 30-0 سانتیمتری و 60-30 سانتیمتری خاک مدل رگرسیونی ESR=0.0182SAR-0.027 با (R2=0.92, P<0.001) و ESR=0.0157SAR-0.020 با (R2=0.83, P<0.001) مورد قبول می باشند. بنابراین بهجای آزمایشهای وقتگیر و پر هزینه میتوان از این دو مدل رگرسیونی در منطقه مورد مطالعه استفاده کرد. | ||
کلیدواژهها | ||
شوری خاک؛ نسبت سدیم قابلتبادل؛ نسبت جذبی سدیم؛ کاتیونهای قابلتبادل | ||
مراجع | ||
Alva A.K., Sumner M.E., and Miller W.P. 1991. Relationship between ionic strength and electrical conductivity for solutions. Soil Science, 152: 239-242.
Appelo C.A.J., and Postma D. 1999. Chemical analysis of groundwater, geochemistry, groundwater & pollution. Balkema, Rotterdam.
Aylmore L. A. G., and Sills I. D. 1982. Characterization of structure and stability using MOR-exchangeable sodium percentage relationships. Australian Journal of Soil Research, 20:213–224.
Bland J.M., and Altman D.G. 1999. Measuring agreement in method comparison studies. Statistical methods in laboratory medicine, 8: 135-160. DOI: 10.1177/096228029900800204.
Bower C.A. 1959. Cation exchange equilibria in soils affected by sodium salts. Soil Sci,88:32-35.
Bower C.A. and Hatcher J.T. 1962. Characterization of salt-affected soils with respect to sodium. Soil Science, 93:275-280.
Chi C. M., Zhao C. W., Sun X. J., and Wang Z. C. 2011. Estimating exchangeable sodium percentage from sodium adsorption ratio of salt-affected soil in the Songnen Plain of Northeast China. Pedosphere, 21(2): 271–276. https://doi.org/10.1016/S1002-0160(11)60127-6.
Elbashier M. M., Ebrahim M.H., Musa A. A. Ali A.A., and Mohamm M.A. 2016. Efficiency of Two models for prediction of exchangeable sodium percentage from sodium adsorption ratio on saline and non saline soil. Universal Journal of Agricultural Research, 4 (1): 32-36. doi: 10.13189/ujar.2016.040106. Endo T., Yamamoto S., Honna T., and Eneji A. E. 2002. Sodium-calcium exchange selectivity as influenced by clay minerals and composition. Soil Science, 167(2): 117–125. DOI:10.1097/00010694-200202000-00004. Evangelou V.P, and Marsi M. 2003. Influence of ionic strength on sodium-calcium exchange oftwo temperate climate soils. Plant and Soil, 250: 307-313. DOI:10.1023/A:1022871204018.
Farahmand A., Oustan S.H., Jafarzadeh A.A., and Aliasgharzad N. 2009. An estimation of gapon selectivity coefficient for Na/Ca+Mg exchange in some salt-affected soils of Tabriz plain. Iranian journal of soil and water research, 40: 17–26. (In Persian)
Farahmand A., Oustan S.H., Jafarzadeh A.A., and Aliasgharzad N. 2012. Salinity and sodicity parameters in som salt-effected soils of Tabriz plain. Water Soil Science (Agricultural Science), 22: 1–15. (In Persian)
Hamzenejad Taghlidabad R., Khodaverdiloo H., Rezapour S., and Manafi SH. 2012. Evaluating of efficiency of three halophyte plants for reduction of soil exchangeable sodium (ESP) and cadmium (Cd) and lead (Pb) contamination TT. Journal of Water and Soil Science (Journal of Science and Technology of Agriculture and Natural Resources), 16: 131–143. (In Persian)
Harron W.R.A., Webster G.R., and Cairns R.R. 1983. Relationship between exchangeable sodium and sodium adsorption ratio in a solonetzic soil association. Canadian Journal of Soil Science, 63: 461-467. https://doi.org/10.4141/cjss83-047.
Ibrahim I. S. 1991. Variability in and correlation between exchangeable sodium percentage and sodium adsorption ratio in the Aridisols of the Sudan. Journal of Agricultural Research Tanta University, 17:157–166.
Jafari M., Zare Chahouki M.A., Tavili A., and Shafizadeh nasrabadi M., 2007. A study of the relationship between ionic strength and electrical conductivity in salt affected soils Iran. Journal of Agricultural Science, 38: 587–591.
Kopittke P.M., So P.H.B., and Menzies N.W. 2006. Effect of ionic strength and clay mineralogy on Na-Ca exchange and the SAR-ESP relationship. European Journal of Soil Science, 57:626-633. https://doi.org/10.1111/j.1365-2389.2005.00753.x.
Levy R., and Hillel D. 1968. Thermodynamic equilibrium constants of sodium-calciumexchange in some Israel soils. Soil Science, 106: 393-398. DOI: 10.1097/00010694-196811000-00010.
Machado R., and Serralheiro RP. 2017. Soil salinity: effect on vegetable crop growth. management practices to prevent and mitigate soil salinization. Horticulturae, 3(2): 30. https://doi.org/10.3390/horticulturae3020030.
Marsi M., and Evangelou V.P. 1991. Chemical and physical behavior of two Kentucky soils:I. Sodium- calcium exchange. Journal of Environmental Science and Health, Part A:ToxicHazardous Substances and Environmental Engineering, 267: 1147-1176. https://doi.org/10.1080/10934529109375691.
Mohamed D.M., Ibrahim S.I., and Elamin, E.A. 2008. Variability and correlation between exchangeable sodium percentage and sodium adsorption ratio in vertisols of Sudan. Communications in Soil Science and Plant Analysis, 39(19-20): 2827-2838. https://doi.org/10.1080/00103620802432758.
Munns R., and Tertnaat A. 1986. Whole-plant responses to salinity. Australian Journal of Plant Physiology, 13: 143-160. http://dx.doi.org/10.1071/PP9860143.
Musslewhite B., and Jin S. 2006. Salinity and sodicity interactions of weathered mine soils in North Western New Mexico and North Eastern Arizona. Topical and Final Report Task 47 Jointly Sponsored Research Project, pp: 7-8. https://www.osti.gov/servlets/purl/885051.
Nadler A., and Magaritz M. 1981. Expected deviations from the ESP-SAR empirical Relationships in calcium and sodium-carbonate-containing arid soils: field evidence. Soil Science, 131: 220-225. DOI:10.1097/00010694-198104000-00005.
Page A.L., Miller R.H., and Keeney D.R. 1982. Method of soil Analysis. Part II: Chemical and Mineralogical Properties 2. Aufl. 1184 S., American Society of Agronomy (Publ.), Madison, Wisconsin. https://doi.org/10.1002/jpln.19851480319.
Paliwal K.V., and Gandhi A.D. 1976. Effect of salinity, SAR, Ca : Mg ratio in irrigation water and soil texture on the predictability of ESP. Soil Science, I22: 85-90. http://agris.fao.org/agris-search/search.do?recordID=US7619693.
Ponamperuma F. N., Tianco E. M., and Loy T.A. 1966. Ionic strengths of solutions of flooded soils and other natural aqueous solutions from specific conductance. Soil Science, 102: 408-413.
Richards L.A. 1954. Diagnosis and improvement of saline and alkali soils. Determination of Theproperties of saline and alkali soils. United States Department of Agriculture, Washington, D.C.166p. https://doi.org/10.1093/aibsbulletin/4.3.14-a.
Sarani F., Gholamalizadeh A., and Shabani A. 2016. Comparing regression and artificial intelligence models for estimating soil exchangeable sodium percentage from sodium absorption ratio (case study: Miankangi region soils, Sistan). Water and soil Science, 26(2-2): 125-137. (In Persian)
Seilsepour M., Rashidi M., and Khabbaz B.G. 2009. Prediction of soil exchangeable sodium percentage based on soil sodium adsorption ratio. American-Eurasian Journal of Agricultural & Environmental Sciences, 5(1): 1-4. http://www.idosi.org/aejaes/jaes5%281%29/1.pdf.
Shafizadeh M., Zare M. A., and Jafari M. 2006. Investigation of the relationship between ionic strength and electrical conductivity in saline soil solution. 9th Iranian Soil Science Congress. https://civilica.com/doc/11251. (In Persian)
Shainberg I., Oster J.D., and Wood J.D. 1980. Sodium-calcium exchange in montmorillonite Andillite suspensions. Soil Science Society of America Journal, 44: 960-964. doi:10.2136/sssaj1980.03615995004400050017x.
Skoog D.A., West D.M., Crouch S.R., and Holler F.J. 2004. Fundamentals of analytical chemistry, international student edition. Thomson-Brooks/Cole.
Zare M., Ordookhani K., Emadi A., and Azarpanah A. 2014. Relationship between soil exchangeable sodium percentage and soil sodium adsorption ratio in Marvdasht Plain, Iran. International Journal of Advanced Biological and Biomedical Research, 2(12): 2934-2939. http://www.ijabbr.com/article_11601.html. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,390 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 977 |