تعداد نشریات | 13 |
تعداد شمارهها | 150 |
تعداد مقالات | 1,491 |
تعداد مشاهده مقاله | 2,263,937 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,895,996 |
تعیین فرسایشپذیری بادی در بخشی از اراضی شرق دریاچه ارومیه و بررسی ارتباط آن با ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی خاک | ||
تحقیقات کاربردی خاک | ||
دوره 8، شماره 2، شهریور 1399، صفحه 82-92 اصل مقاله (1.1 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
بیژن راعی* 1؛ عباس احمدی2؛ محمد رضا نیشابوری3؛ محمدعلی قربانی4؛ فرخ اسدزاده5 | ||
1دانشجوی مقطع دکترا، گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز | ||
2استادیار گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز | ||
3علوم و مهندسی خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز | ||
4دانشیار گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز | ||
5عضو هیات علمی گروه مهندسی علوم خاک دانشگاه ارومیه | ||
چکیده | ||
چکیده درسالهای اخیر، بخش زیادی از عرصه آبی دریاچه ارومیه خشک و بستری از رسوبات ریزدانه شور در سطح زمین به وجود آمده که بسیار مستعد فرسایش بادی میباشند. این پژوهش بهمنظور بررسی فرسایشپذیری بادی و رابطه آن با ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی خاک در بخشی از اراضی شرق دریاچه ارومیه انجام شد. در مجموع 96 نمونه خاک از منطقهای با مساحت 414000 هکتار از عمق 5 سانتیمتری خاک با استفاده از روش تصادفی نظارت شده جمعآوری گردید. فرسایشپذیری بادی نمونهها با استفاده از تونل بادی تحت پنج سرعت باد مختلف (5/9، 11، 5/12، 1/14 و 15 متر برثانیه) تعیین و در نهایت رابطه آن با ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی خاک مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که فرسایشپذیری بادی در خاکهای منطقه در محدوده 98/49-76/0 ((gr m-2 min-1)/(m s-1)) متغیر بوده و با میانگین 21/10 و ضریب تغییرات 5/94 درصد از دامنهی تغییرات نسبتاً بالایی در منطقه برخوردار است. فرسایشپذیری بادی با ویژگیهای فیزیکی خاکها از جمله میانگین اندازه قطر خاکدانهها، فراوانی ذرات ثانویه 75/4-2، 2-7/1 و 25/0-1/0 میلیمتر ارتباط معنیدار دارد (001/0>p). نتایج نشان داد که در مقایسه با تمامی ویژگیهای خاکها، فراوانی جزء فرسایشپذیر (خاکدانههای کوچکتر از 85/0 میلیمتر) دارای مناسبترین ارتباط با (755/0 = R2، 001/0>p) با فرسایشپذیری خاکها بوده و با افزایش این جزء، مقدار فرسایشپذیری به شکل نمایی افزایش مییابد. این شاخص با توجه به سادگی و سهولت تعیین آن، میتواند بهعنوان بخشی از عامل خاک در مدلهای رایج پیشبینی فرسایش بادی از قبیل WEQ و RWEQ در منطقه مورد استفاده قرار گرفته و باعث صرفهجویی در هزینه و زمان برای تخمین فرسایشپذیری خاکها گردد. | ||
کلیدواژهها | ||
تونل باد؛ جزء فرسایشپذیر؛ روش تصادفی نظارت شده؛ فرسایش بادی | ||
مراجع | ||
References
Asensio C., Weber j., Lozano F.J. and Mielnik L. 2019. Laser-scanner used in a wind tunnel to quantify soil erosion. International Agrophysics, 33 (2): 227-232.
Azimzadeh H.R., Ekhtesasi M.R. 2004. Threshold velocity relation to soil physical and chemical properties in Iranian central plain (case study: Yazd- Ardakan plain). .Journal of the Iranian Natural Reserch., 57 (2): 1-11.
Baas A.C. 2007. Complex systems in aeolian geomorphology. Geomorphology, 91: 311-331.
Barzegar R., Asghari Moghadam A. and baghban h.. 2015. A supervised committee machine artifical intelligent for improving DRASTIC method to assess groundwater contamination risk: a case study from tabriz plain aquifer, iran. Stochastic Environmental Research and Risk Assessment, 30(3): 883–899.
Black J.M.W. and Chanasyk D.S. 1989. The wind erodibility of some Alberta soils after seeding: Aggregation in addition to field parameter. Canadian Journal of Soil Science, 69: 835-847.
Chandler D.G., Saxton K.E. and Busacca, A.J. 2005. Predicting wind erodibility of loessial soils in the Pacific Northwest by particle sizing. Arid Land Research and Management, 19(1): 13-27.
Chepil W.S. 1942. Relation of wind erosion to water stable and dry clod structure of soil. Soil Science, 55: 275-287.
Colazo J.C. and Buschiazzo D.E., 2010. Soil dry aggregate stability and wind erodible fraction in a semiarid environment of Argentina. Geoderma, 159: 228–236.
Crepin J. and Johnson R.L. 1993. Soil sampling for environmental assessment. In soil sampling and methods of analysis, Carter M.R. (Ed.), Canadian Society of Soil Science, Lewis, pp.5-18.
Dastranj H., Tavakoli F. and Soltanpour A. 2018. Investigating the water level and volume variations of Lake Urmia using satellite images and satellite altimetry. Scientific - Research Quarterly of Geographical Data, 27(107): 149-163. (In Persian)
Ekhtesasi M.R., Akhavan Ghalibaf M., Azimzadeh H.R. and Emtehani M.H. 2003. Effects of salts on Erodibility of soil by wind. Iranian journal natural research, 56 (1,2): 17-28.
Fryrear D.W., Krammes C.A., Williamson D.L. and Zobeck T.M. 1994. Computing the wind erodible fraction of soils. Journal of Soil and Water Conservation, 49: 183–88.
Gee G.W. and Or D. 2002. Particle size analysis. In: Dane J.H. and Topp G.C. (Eds.), Methods of Soil Analysis. Part 4. Physical methods. Soil Science Society of America. Madison (WI), p. 255–293.
Hadi-dehej M., Hakinzadeh M.A. and Ekhtesasi M.R. 2011. The study of effects of type of salinity on wind erodibility of soils. Thesis submitted for the degree of M.Sc. Yazd University. (In Persian)
Hassan A.A. and Mustafa M.A. 2011. Assessment and Mapping of Wind Erodibility of Aridisols and Entisols in the River Nile State, Sudan. The 5th Annual Conference - Agricultural and Veterinary Research - February 2014. University of Khartoum.
Hillel, D., 2004. Introduction to environmental soil physics. Elsevier Academic Press, San Diego, CA. 494p.
Kemper W.D. and Rosenau R.C. 1986. Aggregate stability and size distribution. In: Klute A, (Ed.), Methods of Soil Analysis. ASA and SSSA, Madison (WI), pp. 425–442.
Lavelle J.W. and Mofjeld H.O.1987. Do critical stress for incipient motion and erosion really exist?. Journal of Hydraulic Engineering, 113: 370–390.
Layles L. and Schrandt R.L. 1971. Wind erodibility as influence by rainfall andsalinity. Soil Science, 114: 367-372.
Liu L.Y., Li X.L., Shi P.J., Gao S.Y., Wang J.H., Ta W.Q., Song Y., Liu M.X., Wang Z. and Xiao B.L. 2007. Wind erodibility of major soils in the farming-pastoral ecotone of China. Journal of Arid Environments, 68: 611-623.
Lopez M.V., de Dios Herrero J.M., Hevia G.G., Gracia R. and Buschiazzo D.E. 2007. Determination of the wind-erodible fraction of soils using different methodologies. Geoderma, 139: 407–411.
Mahmoodabadi M. and Heydarpour E. 2014. Sequestration of organic carbon influenced by the application of straw residue and farmyard manure in two different soils. International Agrophysic,. 28 (2): 169–176.
Mandakh N., Tsogtbaatar J., Dash D. and Khudulmur S. 2016. Spatial assessment of soil wind erosion using WEQ approach in Mongolia. Journal of Geographical Sciences, 26: 473-483.
Mirian I., Pahlavanrvi A. and Khalili Moghaddam B. 2014. Investigation on Relation Between Wind Erodibility and Soil Physical and Chemical Properties in Hourolazim- Wetland Khuzestan. The Thesis Submitted for the Degree of M.Sc. University of Zabol. (In persain). 104p.
Mirzamostafa N., Stone L. R., Hagen L.J. and Skidmore E.L. 1998. Soil aggregate and texture effects on suspension components from wind erosion. Soil Science Society of America Journal, 62(5): 1351-1361.
Mustafa M.A. and Medani G.H. 2004. Wind erodibility of soils from Khartoum State. University of Khartoum Journal of Agricultural Sciences, 11: 149-164.
Négyesi G., Lóki J., Buró B. and Szabó, S. 2016. Effect of soil parameters on the threshold wind velocity and maximum eroded mass in a dry environment. Arabian Journal of Geoscience, 9 (11): 1-10.
Nelson R.E. 1982. Carbonate and Gypsum. P. 181- 197. In: Page, A.L. (Ed.), Methods of Soil Analysis. Part 2. (2nd ed.). Agron. Mongor. 9. ASA and SSSA, Madison (WI), pp. 181-197.
Nelson D.W. and Sommers L.E. 1982. Total carbon, organic carbon, and organic matter. In: Page A.L., Miller R.H. and Keeney D.R. (Eds.),Methods of Soil Analysis, part 2. ASA and SSSA, Madison (WI), pp. 539–579.
Nimmo J.R. and Perkins K.S. 2002. Aggregate stability and size distribution. In: Dane, J.H. and Topp G.C. (Eds.), Methods of Soil Analysis. Part 4. Physical Methods. Soil Science Society of America, Inc., Madison (WI), pp. 317–328.
Nohtani M., Pahlavan ravi A., Dehvari A., Jahantigh M. and Hashemi Z. 2014. Effect of Soil Physical and Chemical characteristic on Soil Erodibility by Wind and its Zoning. (Zahak as a Case Study). The Thesis Submitted for the Degree of M.Sc. University of Zabol.150p. (In persian)
Pasztor L., Négyesi G., Laborczi A. and Kovacs T. 2016. Integrated spatial assessment of wind erosion risk in Hungary. Natural Hazards and Earth System Sciences, 16: 2421–2432.
Qorbanian R., Ahmadi A., Jafarzadeh A.A., and Neishabouri M.R. 2016. Development of Pedotransfer functions for estimation of soil inherent wind erodibility (A case study: Dasht-e –Tabriz). Thesis is approved for degree of Master of Science. University of Tabriz.81p. (In Persian)
Rakkar M.K., Blanco-Canqui H. and Tatarko J. 2019. Predicting soil wind erosion potential under different corn residue management scenarios in the central Great Plains. Geoderma, 353: 25-34.
Raupach M.R. and Lu H. 2004. Representation of land-surface processes in aeolian transport models. Environmental Modelling and Software, 19: 93–112.
Song Y., Liu L., Yan P. and Cao T. 2005. A review of soil erodibility in water and wind erosion research. Journal of Geographical Sciences, 15: 167-176.
Sparks, D.L., 2003. Environmental Soil Chemistry. Academic Press, London, UK. 390p.
Sparks D. and Bartels J. 1996. Methods of soil analysis: Part 3. Chemical methods. Soil Science Society of America Book Series. Madison, Wisconsin. USA. pp1390.
Wang R., Li Q., Zhou N., Chang CH., Gou ZH. and Li J. 2019. Effect of wind speed on aggregate size distribution of windblown sediment. Aeolian Research, 36: 1-8.
Webb N.P. and Strong C.L. 2011. Soil erodibility dynamics and its representation for wind erosion and dust emission models. Aeolian Research, 3: 165-179.
Webb N.P. and McGowan H.A. 2009. Approaches to modelling land erodibility by wind. Progress in Physical Geography, 33(5): 587–613.
Zamani S. and Mahmoodabadi M. 2013. Effect of particle-size distribution on wind erosion rate and soil erodibility. Archives of Agronomy and Soil Science, 59 (12): 1743-1753.
Zhao H.L., Yi X.Y., Zhou R.L., Zhao X.Y., Zhang T.H. and Drake S., 2006. Wind Erosion and Sand Accumulation Effects on Soil Properties in Horqin Sandy Farmland, Inner Mongolia. Catena, 65: 71 – 79.
Zobeck T.M., 1991. Soil properties affecting wind erosion. Journal of Soil and Water Conservation, 46: 112–118.
Zobeck T.M., Sterk G., Funk R., Rajot J.L., Stout J.E. and Van Pelt R.S. 2003. Measurement and data analysis methods for field scale wind erosion studies and model validation. Earth Surface Processes and Landforms, 28: 1163-1188. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,110 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,385 |