تعداد نشریات | 13 |
تعداد شمارهها | 144 |
تعداد مقالات | 1,440 |
تعداد مشاهده مقاله | 2,155,076 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,794,885 |
تغییرپذیری توزیع اندازه ذرات خاک در دامنههای شمالی و جنوبی منطقه نیمهخشک غرب زنجان | ||
تحقیقات کاربردی خاک | ||
مقاله 7، دوره 7، شماره 4، اسفند 1398، صفحه 86-96 اصل مقاله (1.16 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
مجید فرومدی* 1؛ علیرضا واعظی2؛ زهرا بیات3؛ علی شاهبایی کوتنایی3 | ||
1دانشجوی دکتری، گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان | ||
2زنجان-فرسایش خاک | ||
3دانشجو | ||
چکیده | ||
فرسایش خاک بهوسیله آب یکی از مهمترین پدیدههای تخریب خاک در سطح زمین میباشد. جهت و درجه شیب از عوامل کنترلکننده حرکت آب و ذرات بر روی دامنهها میباشند و سهم ویژهای در ویژگیهای مختلف خاک دارند. در حالت توسعهیافته رابطه عمومی میزان تولید فرسایش سطحی و هدررفت خاک بهصورت پیوسته وابسته به درجه و طول شیب است. با افزایش درجه و طول شیب، تخلیه و شدت جریان افزایش مییابد و به همین میزان سرعت جداسازی و انتقال ذرات افزایش مییابد. این مطالعه بهمنظور بررسی اثر درجه و جهت شیب بر ویژگیهای خاک در دامنههایی با شیب کوتاه با پوشش گیاهی ضعیف در منطقه نیمهخشک غرب زنجان انجام شد. دامنه شمالی و جنوبی پنج فلات با درصد شیب متفاوت (10-9، 16-13، 22-17، 29-31 و 37-33 درصد) مورد بررسی قرار گرفتند. نمونههای خاک در شیبها از دو عمق (صفر تا 5 و 5 تا 15 سانتیمتر) در چهار موقعیت با فاصله دو متری در طول شیب در دو تکرار تهیه شدند. در کل 160 نمونه خاک برای انجام آزمایشهای توزیع اندازه ذرات، ماده آلی و آهک برداشته شد. نتایج نشان داد، فرسایش سطحی به شدت تحت تأثیر درجه و جهت شیب زمین قرار دارد. در موقعیت دو متری از رأس شیب، بیشترین مقدار فرسایش ذرات ریز وجود داشت اما در موقعیت انتهایی شیب، فراوانی نسبی ذرات ریز افزایش یافت. مقدار فرسایش سطحی در دامنههای جنوبی بهطور متوسط حدود 23 درصد بیشتر از دامنههای شمالی بود. نتایج نشان داد که افزایش درصد شیب اثر افزایشی بر مقدار شن و اثر کاهشی معنیدار بر مقدار رس (05/0P< و 43/0=R2) داشت | ||
کلیدواژهها | ||
جریان سطحی؛ درصد شیب؛ فرسایش سطحی؛ فلات | ||
مراجع | ||
References Asadi H., Moussavi A., Ghadiri H., and Rose C.W. 2011. Flow-driven soil erosion processes and the size selectivity of sediment. Journal of Hydrology, 406: 73-81. Badía D., Martí C., Aznar M., and León J. 2013. Influence of slope and parent rock on soil genesis and classification in semiarid mountainous environments. Geoderma, 193: 13-21. Beullens J., Velde D.V., and Nyssen J. 2014. Impact of slope aspect on hydrological rainfall and on the magnitude of rill erosion in Belgium and northern France. Catena, 114:129–139. Cerdà A. 1998. The influence of aspect and vegetation on seasonal changes in erosion under rainfall simulation on a clay soil in Spain. Canadian Journal of Soil Science, 78(2): 321-330. Chapman H.D., and Pratt P.F. 1961. Methods of Analysis for Soils, Plants and Waters. Priced Publication 4034. Division of Agriculture Sciences. University of California, Berkeley, 5-350. David D., Boscha T., Clint C., Rumana L., Larry T., Westb C., and Stricklanda K. 2012. Tillage and slope position impact on field-scale hydrologic processes in the South Atlantic Coastal Plain. Agricultural Water Management, 111: 40– 52. Defersha M., Quraishi S., and Melesse A. 2011. The effect of slope steepness and antecedent moisture content on interrill erosion, runoff and sediment size distribution in the highlands of Ethiopia. Hydrology and Earth System Sciences, 15: 2367-2375. Descroix, L., González Barrios J.L., Viramontes D., Poulenard J., Anaya E., Esteves M., and Estrada J. 2008. Gully and sheet erosion on subtropical mountain slopes: Their respective roles and thescale effect. Catena, 72: 325-339. Dlamini P., Orchard C., Jewitt G., Lorentz S., Titshall L., and Chaplot V. 2011. Controlling factors of sheet erosion under degraded grasslands in the sloping lands of KwaZulu-Natal, South Africa. Agricultural Water Management, 98(11): 1711-1718. Flanagan D.C. 2002. Erosion. Encyclopedia of Soil Sciences. Marcel Dekker Publishers, New York, 6-398. Geissen V., Sanchez-Hernandez R., Kampichler C., Ramos-Reyes R., Sepulveda-Lozada A., Ochoa-Goana S., De Jong B., Huerta-Lwanga E., and Hernández-Daumas S. 2009. Effects of land-use change on some properties of tropical soils-An example from southeast Mexico. Geoderma, 151: 87-97. Gupta S.K., and Chera R.S. 1996. Soil characteristics as influenced by slope aspects in Middle Swiwaliks. Agropedology, 6: 43–48. Jacob H., and Clarke T. 2002. Methods of soil analysis. Soil Science Society of America Journal, 4(1): 317-328. Jordan A., and Martinez-Zavala L. 2008. Soil loss and runoff rates on unpaved forest roads in southern Spain after simulated rainfall. Forest Ecological and Management, 255: 913-919. Khan F., Ahmad W., Bhatti A., and Khattak R. 2004. Effect of soil erosion on physical properties of some soil series in NWFP, Pakistan. Pakistan Journal of Soil Science (Pakistan), 22: 709–721. Kiani Harchegani M., Sadeghi H.R., and Asadi H. 2017. Changeability of concentration and particle size distribution of effective sediment in initial and mature flow generation conditions under different slops and rainfall intensities. Watershed Engineering and Management, 9(2): 116-238. (In Persian) Kimaro D., Poesen J., Msanya B., and Deckers J. 2008. Magnitude of soil erosion on the northern slope of the Uluguru Mountains, Tanzania: Interrill and rill erosion. Catena, 75: 38-44. Klute A. 1986. Methods of Soil Analysis. Part 1. Physical and Mineralogical Methods Medison Wisconsin‚ Unitate States of America, 7-440. Kroetsch D., and Wang C. 2008. Particle size distribution. Soil sampling and methods of analysis, 2: 713-725. Nelson D.W., and Sommers L.E. 1996. Total carbon, organic carbon, and organic matter. Methods of soil analysis part 3-chemical methods, (methodsofsoilan 3), 961-1010. Ogban P.I., and Babalola O. 2009. Characteristics, classification and management of inland valley bottom soils for crop production in sub-humid southwestern Nigeria. Journal of tropical agriculture, food, environment and extension, 8(1):1-13. Pieri L., Bittelli M., Hanuskova M., Ventura F., Vicari A., and Rossi Pisa P. 2009. Characteristics of eroded sediments from soil under wheat and maize in the North Italian Apennines. Geoderma, 154: 20-29. Rech J.A., Reeces R.W., and Hendricks D.M. 2001. The influence of slope aspect on soil weathering processes in the Springerville volcanic field, Arizona. Catena, 43: 49–62. Sadeghi H.R., Kiani Harchegani M., and Asadi H. 2017. Splash particle size distribution along the experimental flume under different rainfall intensities and slopes. Iranian Journal of Soil and Water Research, 47(4): 649-859. (In Persian) Santos G., Suzuki K.O.I.C.H.I., Watanabe M.A.S.A.H.I.R.O., and Srinivasan V.S. 1997. Developing a sheet erosion equation for a semiarid region. IAHS Publication, (245), 31-38. Shi Z.H., Fang N.F., Wu F.Z., Wang L., Yue B.J., and Wu G.L. 2012. Soil erosion processes and sediment sorting associated with transport mechanisms on steep slopes. Journal of Hydrology, 454:123-130. Sternberg M., and Shoshany M. 2001. Influence of slope aspect on Mediterranean woody formations: Comparison of a semiarid and an arid site in Israel. Ecology Research, 16, 345–355 Suhua F., Baoyuan L., and Heping L. 2011. The effect of slope on interrill erosion at short slopes. Catena, 84: 29–34. Tejada M., and Gonzalez J.L. 2007. Influence of organic amendments on soil structure and soil loss under simulated rain. Soil and Tillage Research, 93: 197-205. Vaezi A.R., and Ebadi M. 2017. Particle size distribution of surface- eroded soil in different rainfall intensities and slope gradients. Journal of Water and Soil, 31(1): 216-229. (In Persian) Wang X. 2014. Effect of slope position on physico-chemical properties of eroded soil. Agriculture Ecosystem and Environment, 94: 89-103. Zare Khormizi M., Najafinejad A., Noura N., and Kavian A. 2013. The effects of soil properties on runoff and soil loss generation in the farm lands of the Chehel-Chai watershed, Golestan province. Water and Soil Science, 17(64): 173-181. (In Persian) Zhang K., Li S., Peng W., and Yu B. 2004. Erodibility of agricultural soils and loess plateau of China. Soil and Tillage Research, 76: 157-165. Zhang K., Li S., Peng W., and Yu B., 2004. Erodibility of agricultural soils and loess plateau of China. Soil and Tillage Research, 76: 157-165. Zingg A.W. 2011. Degree and length of land slope as it affects soil loss in run-off. Agricultural Engineering, 21: 59-64. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,375 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,066 |