تعداد نشریات | 13 |
تعداد شمارهها | 144 |
تعداد مقالات | 1,440 |
تعداد مشاهده مقاله | 2,165,578 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,799,673 |
ارزیابی خطر تخریب خاک با روش کمی فائو-یونپ در اراضی دشت جوپار استان کرمان | ||
تحقیقات کاربردی خاک | ||
مقاله 5، دوره 7، شماره 4، اسفند 1398، صفحه 62-74 اصل مقاله (1.39 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
فریده سادات ابراهیمی؛ اردوان کمالی* | ||
دانشگاه ولیعصر رفسنجان | ||
چکیده | ||
در مقیاسطول عمر انسان، خاک یکی از منابع طبیعی اصلی تجدید ناپذیر در جهان است. تخریب خاک یک تهدید جدی در جهان به شمار میرود، زیرا در درازمدت باعث کاهش توان تولید زیستی، اقتصادی خاک و ناپایداری محیط زیست میشود. در نتیجه ارزیابی عوامل مؤثر در تخریب خاک و تعیین مناطق مبتلا به این معضل، در حفاظت خاک اهمیت بسزایی دارد. یکی از مناسبترین روشها جهت ارزیابی تخریب خاک، روش فائو – یونپ میباشد که در آن فاکتورهای متعدد فیزیکی و شیمیایی خاک مورد بررسی قرار میگیرد. هدف از انجام این پژوهش ارزیابی تخریب خاک به روش کمی فائو و یونپ در اراضی دشت جوپار میباشد. به همین منظور، ابتدا محل 46 نقطه نمونهبرداری (شامل 16 مته و 30 خاکرخ) با روش شبکهای منظم، بر روی نقشه توپوگرافی منطقه با مساحت 90 کیلومتر مربع و مقیاس 1:25000 تعیین شدند. درنهایت پس از تعیین ویژگیهای شیمیایی و فیزیکی 184 نمونه خاک به روشهای استانداردآزمایشگاهی، در هر یک از اجزای واحد اراضی، ویژگیهای یک خاکرخ شاهد، مورد طبقهبندی نهایی و ارزیابی قرارگرفت. در این پژوهش تاًثیر ویژگیهای شیمیایی (شوری، سدیمی بودن و آلودگی آبهای زیرزمینی) و ویژگیهای فیزیکی (تراکم خاک و عمق آب زیرزمینی) بر روی تخریب خاک با استفاده از رابطهها و ضرایب وزنی ارائهشده در روش فائو – یونپ ارزیابی شد و خطر تخریب خاک منطقه بهدست آمد. نتایج ارزیابی مشخص کرد که 2/39 درصد از کل منطقه مورد مطالعه که اراضی قابل کشت را تشکیل میدهند، در معرض خطر تخریب اراضی قرارگرفتهاند؛ بهطوریکه 2/28 درصد کل منطقه بهدلیل خطرات تخریب شیمیایی در کلاس تخریب خیلی زیاد و 11 درصد اراضی از این نظر در کلاس تخریب متوسط ارزیابی میگردند. نتایج موید این مطلب است که در ایجاد خطر تخریب شیمیایی عامل شوری ایجادشده ناشی از سازند زمینشناسی شور که با اقلیم خشک منطقه تاثیر آن دوچندان شده، موثر است. در بروز تخریب فیزیکی اراضی منطقه نیز عامل تراکم در اثر چرای بیرویه دامها مؤثرترین عامل بر اساس مدل فائو-یونپ معرفی میگردد که در کلاس تخریب با خطر کم طبقهبندی شدند. | ||
کلیدواژهها | ||
خطر شوری و سدیمی خاک؛ تراکم خاک؛ حفاظت خاک؛ جوپار؛ مدیریت پایدار اراضی | ||
مراجع | ||
References
Arya A.S., Dhinwa P.S., Pathan S.K., and Ganesh K. 2009. Desertification land degradation status mapping of India. Current Science, 10: 1478-1483.
Asio V.B., Jahn R., Perez F.O., Navarrete I.A., and Abit, S.M. 2009. A review of soil degradation in the Philippines. Annals Tropical Research, 2: 69-94.
Banaei M.H. 1998. Soil Moisture and Temperature Regime Map of Iran. Soil and Water Research Institute, Ministry of Agriculture, Iran.
Darvish M. 2004. Assessment and mapping of desertification by FAO/UNEP in the watershed Salt Lake. Research Institute of Forest and Rangelands, 46p (In Persian)
El Baroudy A.A. 2011. Monitoring land degradation using remote sensing and GIS techniques in an area of the middle Nile Delta, Egypt. Catena, 87: 201-208.
El Baroudy A.A., and Moghanm F.S. 2014. Combined use of remote sensing and GIS for degradation risk assessment in some soils of the Northern Nile Delta, Egypt. The Egyptian Journal of Remote Sensing and Space Sciences, 17(1):77-85.
FAO/UNEP. 1978. Methodology for Assessing Soil Degradation. Rome, 89p.
Fernandez Buces N., Siebe C., Cram S.J., and Palacio L. 2006. Mapping soil salinity using a combined spectral response index for bare soil and vegetation: A case study in for bare soil and vegetation study in the former lake Texcoco, Mexico. Arid Environment, 65: 644-667.
Gee, G. W., and Bauder J. W. 1986. Particle size analysis. American Society of Agronomy, 383-411.
Geological Survey and mineralogical exploration of Iran, 1998. Kreman 1:100000 geologic map. Geological Survey and mineralogical exploration of Iran, Tehran, Iran.
Jones G.B. 2001. Laboratory guide for conducting soil tests and plant analysis. CRC Press, Boca Raton, Florida, 382p.
Khan N., Victor V., Rastoskuev B., Sato A.S., and Shiozawa A. 1988. Assessment of hydrosaline land degradation by using a simple approach of remote sensing indicators. International Journal Agricultural Water Management, 77(1): 96-109.
Kerman meteorological organization. 2015. Www. weather.kr.ir. (In Persian)
Kerman natural resources organization. 2015. Www. Kerman.frw.org.ir. (In Persian)
Ladisa G., Todorovich M., and Trisorio G. 2002. Characterization of area sensitive to desertification in southern Italy. Proceedings of the 2nd International Conference “New Trends in Water and Environmental Engineering for Safety and Life: Eco-compatible Solutions for Aquatic Environments” Capri, Italy, pp. 54-55.
Lanyon L.E., and Heald W.R. 1982. Magnesium, calcium, strontium and barium. American Society of Agronomy, 9:247-273.
Nelson D.W., and Sommers L.E. 1996. Total carbon, organic carbon, and organic matter. In: Sparks D.L. (Ed.), Methods of Soil Analysis, Part 3. American Society of Agronomy. Inc., Madison, WI, USA, 961-1010.
Nelson R.E. 1982. Carbonate and Gypsum. In: Page A.L. (Ed.), Methods of Soil Analysis, Part 2. Chemical and Microbiological properties, Agronomy Monograph, 9:181-197.
NSSC. 2008. Review of mainstreaming of sustainable land management in government policies and plans in Bhutan. National Soil Services Center Ministry of Agriculture, Thimphu, 134p.
Oldeman L.R., Hakkeling R.T.A., and Sombrock W.G. 1991. World Map of the Status of Human-Induced Soil Degradation. Land Degradation and Development, 3(1):68-69.
Rahimi M., Damavandi, A., and Jafarian V. 2011. Review application of remote sensing to assess and monitor land degradation and desertification. Journal Management System, 22(88): 115-128. (In Persian)
Rhoades J.D. 1996. Salinity Electrical conductivity and total dissolved soils. In D.L. Sparks (ed.), Methods of Soil Analysis, Part 3: Chemical Methods, SSSA Book Series Number 5, Soil Science Society of America, 417-435.
Safiyari R., Sarmadian F., Heidari A., and Younesi SH. 2013. Land vulnerability evaluation related to erosion and climate change impacts in Abyek region with use of Microleis system. Journal of Range and Watershed Management, 66(3): 417-431. (In Persian)
Silva J.A., and Hue N.V. 2000. Organic soil amendments for sustainable agriculture: organic sources of nitrogen, phosphorus, and potassium. Plant nutrient management in Hawaii soils. Approaches for tropical and subtropical agriculture. Agriculture and Human Resources, 133-144.
Soil survey staff. 2014. Keys to Soil Taxonomy, 13th Ed. NRCS, USDA, USA, 372p.
Szabolcs I. 1991. Desertification and salinization. In: R. Choukr-allah Editor Plant Salinity Research. Proceedings of the International Conference Agricultural Management of Salt affected Areas, 26 April-3 May, Morocco, pp. 3-18.
Thomas G.W. 1996. Soil pH and soil acidity. In D.L. Sparks (ed.), Methods of Soil Analysis, Part 3: Chemical Methods, SSSA Book Series Number 5, Soil Science Society of America, Madison, 475-490.
Tickell S. J .1977. Mapping dryland salinity hazard, Northern Territory, Australia. Hydrogelogy Journal, 5:109-117.
Wahab M.A., Rasheed M.A., and Youssef R.A. 2010. Degradation hazard assessment of some soils North Nile Delta, Egypt. Journal of American Science, 6(6):156-161.
Wang Y., Fu B., Lu Y., Song CH., and Luan Y. 2012. Local_scale spatial variability of soil organic carbon and its stock in the hilly area of the loess plateau, China. Quaternary Research, 73: 70-76.
Zhao W.Z., Xiao H.L., Liu Z.M., and Li J. 2005. Soil degradation and restoration as affected by land use change in the semiarid Bashang area, northern China, Catena, 59(2): 173-186.
Zehtabian GH., Rafiei Emam A., Alavipanah S.K., and Jafari M. 2004. Survey of Varamin Plain ground water for use on Farm lands irrigation. Geographical Research Quarterly, 36(48): 91-102. (In Persian) | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,549 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,161 |