آمار
| تعداد نشریات | 14 |
| تعداد شماره‌ها | 172 |
| تعداد مقالات | 1,678 |
| تعداد مشاهده مقاله | 2,762,757 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,238,530 |
تأثیر ورمی‌کمپوست و بیوچار بر رشد، خصوصیات بیوشیمیایی و غلظت عناصر برگی نهال ارس(Juniperus excelsa M. Bieb.) تحت رژیم‌های مختلف آبیاری | ||
| پژوهش و توسعه جنگل | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 06 مهر 1404 | ||
| نوع مقاله: علمی - پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.30466/jfrd.2025.56166.1756 | ||
| نویسندگان | ||
| کیوان فضل کریمی1؛ وحید اعتماد* 2؛ انوشیروان شیروانی1؛ فاطمه غازیانی1؛ توماس گریت پیپکر3 | ||
| 1دانشگاه تهران | ||
| 2گروه جنگلداری و اقتصاد جنگل دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران | ||
| 3دانشگاه تامپسون ریورز | ||
| چکیده | ||
| مقدمه و هدف: ارس (Juniperus excelsa M. Bieb)، درختی دیرزی و مقاوم به شرایط سخت محیطی است که در ارتفاعات می‌روید. این گونه به‌دلیل ارزش‌های زیست‌محیطی، دارویی و صنعتی، نقش مهمی در اکوسیستم‌های کوهستانی دارد. با این حال، کاهش بارندگی و تغییرات اقلیمی، بقای آن را تهدید کرده‌اند؛ ازاین‌رو، بهبود روش‌های مدیریتی و تغذیه‌ای برای افزایش مقاومت نهال‌های ارس در برابر خشکی ضروری است. به‌کارگیری اصلاح‌کننده‌هایی مانند بیوچار و ورمی‌کمپوست، روشی مؤثر برای کاهش اثرات تنش خشکی در گیاهان به‌شمار می‌رود. بیوچار و ورمی‌کمپوست با بهبود ویژگی‌های فیزیکی، شیمیایی و زیستی خاک، به کاهش اثرات تنش خشکی و تقویت رشد گیاه کمک می‌کنند. اگرچه اثرات جداگانه این مواد بر گیاهان مختلف بررسی شده، اما تأثیر همزمان آنها بر گونه‌های مقاومی مانند ارس در مناطق خشک کمتر مطالعه شده است. این پژوهش با هدف بررسی اثرات جداگانه و ترکیبی بیوچار و ورمی‌کمپوست بر رشد، ویژگی‌های بیوشیمیایی و غلظت عناصر برگی نهال‌های ارس تحت سطوح مختلف آبیاری انجام شد. مواد و روش‌ها: تحقیق حاضر روی نهال‌های دوساله ارس به‌صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی، در شرایط گلخانه‌ای دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران (کرج) انجام شد. نهال‌ها تحت سه سطح آبیاری شامل ۱۰۰ درصد (آبیاری کامل)، ۷۵ درصد (تنش ملایم خشکی) و ۵۰ درصد ظرفیت زراعی خاک (تنش شدید خشکی) قرار گرفتند. همچنین، سه نوع تیمار اصلاح‌کننده خاک شامل بیوچار (۵ درصد حجم گلدان)، ورمی‌کمپوست (۱۵ درصد حجم گلدان)، و ترکیب بیوچار (۲.۵ درصد) با ورمی‌کمپوست (۷.۵ درصد) اعمال شد. صفات مورد بررسی شامل وزن گیاه، محتوای کلروفیل، پرولین، فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی و غلظت عناصر پرمصرف در برگ بود. یافته‌ها: نتایج این پژوهش نشان داد که در نبود بیوچار و ورمی‌کمپوست، تنش خشکی در سطح ۵۰ درصد ظرفیت زراعی خاک موجب کاهش معنی‌دار شاخص‌های رشدی و تغذیه‌ای نهال‌های ارس شد؛ به‌طوری‌که در نبود بیوچار و ورمی‌کمپوست، وزن اندام هوایی ۲۶ درصد، وزن ریشه ۲۰ درصد، کلروفیل کل ۱۸ درصد، عملکرد اسانس ۲۴ درصد، نیتروژن برگ ۲۹ درصد، فسفر برگ ۲۵ درصد و پتاسیم برگ ۲۸ درصد کاهش نسبت به تیمار 100 درصد ظرفیت زراعی یافت. در مقابل، این سطح از تنش خشکی موجب افزایش محتوای پرولین به میزان ۲۴ درصد و فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی کاتالاز و سوپراکسید دیسموتاز به ترتیب ۹۷ و ۱۰۵ درصد شد. همچنین، کاربرد ترکیبی ورمی‌کمپوست و بیوچار نسبت به کاربرد جداگانه هر یک، اثرات بهتری در بهبود شاخص‌های مورد بررسی داشت؛ به‌طوری‌که در تیمار تنش 50 درصد ظرفیت زراعی، ترکیب این دو ماده موجب افزایش وزن اندام هوایی ۱۵ درصد، وزن ریشه ۱۴ درصد، کلروفیل کل ۱۳ درصد، پرولین ۱۲ درصد، درصد اسانس ۱۱ درصد، عملکرد اسانس ۲۵ درصد و غلظت نیتروژن، فسفر و پتاسیم برگ به ترتیب ۲۴، ۲۱ و ۲۲ درصد نسبت به شرایط عدم استفاده آنها شد. نتیجه‌گیری: کاربرد همزمان ورمی‌کمپوست و بیوچار در شرایط تنش ملایم خشکی (۷۵٪ ظرفیت زراعی) با بهبود رشد، جذب عناصر غذایی و عملکرد اسانس، بهره‌وری آب را افزایش داده و روشی مؤثر و اقتصادی برای مدیریت تنش خشکی در نهال‌های ارس ارائه می‌دهد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| اصلاح‌کننده خاک؛ تنش خشکی؛ فعالیت آنزیمی؛ عملکرد اسانس | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 3 |
||