ارزیابی پایداری بوم نظام‌های تولید زیتون بر اساس تکنیک امرژی در شهرستان نهبندان

نخعی, فاطمه; قنبری, سیداحمد; سیدابادی, اسماعیل; اصغری پور, محمدرضا

doi:10.30466/rip.2024.55017.1299

تعداد نشریات	14
تعداد شماره‌ها	172
تعداد مقالات	1,678
تعداد مشاهده مقاله	2,762,968
تعداد دریافت فایل اصل مقاله	2,238,737

	ارزیابی پایداری بوم نظام‌های تولید زیتون بر اساس تکنیک امرژی در شهرستان نهبندان
پژوهش های میوه کاری
دوره 9، شماره 2، اسفند 1403
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30466/rip.2024.55017.1299
نویسندگان
فاطمه نخعی¹؛ سیداحمد قنبری²؛ اسماعیل سیدابادی²؛ محمدرضا اصغری پور^* ³
¹فارغ التحصیل دکتری گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل، زابل، ایران.
²استاد، گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل، زابل، ایران.
³استادیار گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل، زابل، ایران.
چکیده
شناسایی و معرفی اکوسیستم های پایدار علاوه بر دستیابی به امنیت غذایی در بلندمدت، با حفاظت از منابع طبیعی و ارائه خدمات زیست محیطی ناشی از آن منابع همراه است. در این مطالعه از تحلیل‌ ساختار ورودی‌ها و شاخص‌های مبتنی بر امرژی برای بررسی و مقایسه عملکرد زیست‌محیطی دو بوم نظام مکانیزه و سنتی زیتون واقع در شهرستان نهبندان در سال 1401 استفاده شد. برای انجام این پژوهش کلیه نهاده های محیطی رایگان و نهاده های استحصال شده از اقتصاد انسانی غیررایگان اعم از تجدیدپذیر و تجدیدناپذیر برای هر دو نظام سنتی و مکانیزه زیتون اندازه گیری و برآورد گردید. کل امرژی ورودی به بوم نظام های مکانیزه و سنتی زیتون به ترتیب 10¹⁸× 1/09 و 10¹⁸×2/00 امژول خورشیدی در هکتار در سال گزارش گردید. از مجموع این ورودی ها، سهم ورودی های تجدیدناپذیر بویژه فرسایش خاک نسبت به سایر نهاده ها بیشتر بود. مقادیر نهاده‌های خریداری شده در سیستم های مکانیزه و زیتون به ترتیب 10¹⁶ ×2/63 و 10¹⁶ ×1/61 امژول خورشیدی در هکتار در سال گزارش شد. از شاخص های امرژی مانند درصد تجدیدپذیری امرژی (R)، نسبت عملکرد امرژی (EYR )، نسبت سرمایه گذاری استاندارد (EIR) و اصلاح شده (EIR) و نسبت بار محیط زیستی استاندارد (ELR) و اصـلاح شـده (ELR**) برای شناسایی بهترین شیوه های مدیریتی تولید زیتون جهت حرکت به سمت کشاورزی پایدار استفاده می شود. نتایج نشان می‌دهند که تولید پایدار زیتون نیازمند تغییر از سیستم‌های مبتنی بر سوخت‌های فسیلی که منابع طبیعی تجدیدناپذیر و آلوده‌کننده هستند، به سیستم‌هایی است که از منابع طبیعی تجدیدپذیر و پاک مانند خورشید، باد و آب استفاده می‌کنند. برای دستیابی به بوم نظام های پایدارتر، استفاده از خاکورزی حفاظتی و جایگزینی کود شیمیایی با کود آلی برای استفاده دربوم نظام های تولید زیتون توصیه می‌شود.
کلیدواژه‌ها
تحلیل امرژی؛ پایداری کشاورزی؛ نسبت بار زیست‌محیطی؛ نهاده‌های ورودی

مراجع

آمار تعداد مشاهده مقاله: 157

پیوندهای مفید

آمار

ارزیابی پایداری بوم نظام‌های تولید زیتون بر اساس تکنیک امرژی در شهرستان نهبندان