
تعداد نشریات | 13 |
تعداد شمارهها | 151 |
تعداد مقالات | 1,528 |
تعداد مشاهده مقاله | 2,401,390 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,014,541 |
مآخذ نظامی در سرودن منظومۀ خسرو و شیرین (با توجه به متون و شواهد تاریخی موجود) | ||
مطالعات میان رشتهای زبان و ادبیات فارسی | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 09 اسفند 1403 | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسنده | ||
مصطفی آرزومند لیالکل* | ||
دانش آموخته دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره). قزوین. ایران. مدرس دانشگاه فرهنگیان گیلان. پردیس امام | ||
چکیده | ||
خسرو و شیرین، سرودۀ نظامیگنجهای، از مشهورترین و تأثیرگذارترین داستانهای ادبیات غنایی فارسی است. با وجود شهرت فراوان، مآخذ این منظومه مبهم است. هدف در این پژوهش، شناخت و معرفی مآخذ نظامی در نظم منظومۀ خسرو و شیرین است. در این مقاله به روش توصیفی- تحلیلی، ابتدا نظر نظامی دربارۀ حقیقت داستان بیان شدهاست و با توجه به متون و شواهد تاریخی موجود و تحلیل نظرات ارائه شده، آنچه دربارۀ منابع و مآخذ نظامی در سرودن خسرو و شیرین یافته شد، مورد تحلیل قرار گرفته و نتیجۀ نهایی، با توجه به وزن، قالب و سابقۀ منظومه در ادبیات پهلوی، اعلام شدهاست. دربارۀ مآخذ داستان خسرو و شیرین، محقّقان دو نظر را دنبال کردهاند. گروهی آن را تقلیدی از خسرو و شیرین مذکور در شاهنامۀ فردوسی و دیگران، تقلیدی از ویس و رامین دانستهاند. یافتهها حاکی از آن است که این داستان، دارای اصلی پهلوی بوده و توسط اشکانیان بازمانده در دوران ساسانی، ایجاد شدهاست که در منطقۀ اران و بَردِع، بر سر زبانها بوده است و نظامی ضمن آشنایی با زبان پهلوی، منظومه را آنگونه که در ادب عامه و در بردع رایج بوده، پیش چشم داشته و آن را پیراستهاست تا به آنگونه که موجود است به دست ما رسیدهاست و اگر مطلبی خلاف حقیقت تاریخی در منظومه مشاهده میشود، بر عهدۀ سازندگان و راویان داستان است. | ||
کلیدواژهها | ||
خسرو و شیرین؛ نظامی گنجهای؛ ادبیات پهلوی؛ شاهنامه؛ ویس و رامین | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 8 |