
تعداد نشریات | 13 |
تعداد شمارهها | 151 |
تعداد مقالات | 1,524 |
تعداد مشاهده مقاله | 2,394,227 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,010,128 |
ارزیابی سودمندی مالی و عملکرد کاشت تلفیقی صنوبر (Populus nigra 62/154) و یونجه (Medicago sativa L.) در ایستگاه تحقیقات صنوبر ساعتلوی ارومیه | ||
پژوهش و توسعه جنگل | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 13 بهمن 1403 | ||
نوع مقاله: علمی - پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30466/jfrd.2024.55437.1733 | ||
نویسندگان | ||
جلال هناره* 1؛ فاطمه احمدلو2؛ مجید پاتو1 | ||
1استادیار پژوهش، بخش تحقیقات جنگلها و مراتع، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غربی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ارومیه، ایران | ||
2استادیار پژوهش، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
مقدمه و هدف: با توجه به نیاز چوبی صنایع چوب کشور و از طرفی تصویب طرح تنفس جنگل و عدم برداشت چوب از جنگلهای شمال کشور، مشکلات واردات چوب بهدلیل گرانی ارز و عدم ثبات آن، نیاز است که سطح صنوبرکاریها در مناطق مستعد توسعه یابد. با وجود گستردگی سطح صنوبرکاری در استان آذربایجان غربی، عدم توجیه اقتصادی مناسب بهویژه در سالهای اولیه زراعت چوب، ضرورت توجه به کشتهای تلفیقی در اقلیم شمالغرب کشور اهمیت مییابد. کشت تلفیقی صنوبر با یونجه بهدلیل اهمیت بالای یونجه در تغذیه دام و جایگاه آن در استان آذربایجان غربی بهعنوان دومین تولیدکننده یونجه در کشور و همچنین با توجه به اهمیت کشت تلفیقی در افزایش عملکرد بهعنوان منبع درآمد اولیه برای کشاورزان و تأثیر آن بر حاصلخیزی خاک و بهرهوری حداکثری از منابع، میتواند بهعنوان گزینهای مناسب در عملیات بیشهزراعی باشد. این پژوهش نیز در این راستا و با هدف کمیسازی سودمندی کشت تلفیقی دالانی صنوبر و یونجه در شرایط اقلیمی شهرستان ارومیه انجام شد. مواد و روشها: این پژوهش در ایستگاه تحقیقات صنوبر ساعتلوی ارومیه با ارتفاع 1338 متر از سطح دریا، وابسته به مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غربی در سال 1398 (سال کاشت قلمه) تا سال 1402 انجام شد. در این پژوهش از کلن موفق صنوبر تبریزی (Populus nigra 62/154) که در آزمایشهای سازگاری از عملکرد تولید چوب بالایی برخوردار بوده است، بهعنوان مؤلفه درختی استفاده شد. گیاه علوفهای یونجه (Medicago sativa L.) رقم همدانی ما بین ردیفهای نهال صنوبر کاشتهشده در اسفند ماه 1399 (سال کاشت نهال) به فاصله 2×4 متر (فاصله بین ردیفها چهار متر و داخل ردیفها دو متر)، در اوایل بهار 1400 مورد کاشت قرار گرفت. اندازهگیری صفات در یونجه، در فصل برداشت در سه چین و اندازهگیری درختان صنوبر در پایان فصل رویش در سه سال متوالی پاییز 1400، 1401 و 1402 انجام شد. در پایان ارزیابی اقتصادی و سودمندی نسبی از درآمد حاصل از هر یک از کشتهای خالص و تلفیقی نیز بر اساس شاخصهای نسبت برابری زمین (LER)، شاخص مجموع ارزش نسبی (RVT)، مقدار افزایش عملکرد واقعی (AYL) و شاخص سودمندی کشت بیشهزراعی (IA) انجام شد. یافتهها: نتایج نشان داد مشخصههای قطر برابرسینه، ارتفاع و موجودی حجمی صنوبر فقط در سال 1402 در سطح احتمال پنج درصد معنیدار بود و بیشترین مقدار رشد این متغیرها در کشت خالص صنوبر بهدست آمد. در ارتباط با کشت یونجه نیز اختلاف معنیدار آماری در مشخصه ارتفاع بوته یونجه تحتتأثیر دو نوع کشت خالص و تلفیقی و سه چین برداشت در هر سه سال 1400 تا 1402 وجود داشت. ارتفاع بوته در چینهای مختلف در سالهای 1400 و 1401 در سطح احتمال پنج درصد و در سال 1402 در سطح احتمال یک درصد اختلاف نشان داد. ارتفاع بوته در سال 1401 در سطح پنج درصد و در سال 1402 در سطح یک درصد اختلاف معنیدار آماری را تحت اثر متقابل نوع کشت در چین نشان داد درصورتیکه متغیر وزن خشک یونجه در این مورد اختلاف معنیداری را نشان نداد. بررسی عملکرد یونجه در هکتار نیز باوجود بالا بودن عملکرد در کشت تلفیقی در هر سه سال برداشت، تفاوت معنیداری در طول سه سال در نوع کشت خالص و تلفیقی نشان نداد. مقدار مجموع ارزش نسبی (RVT) 80/1، 27/1 و 07/1 بهترتیب در سالهای 1400، 1401 و 1402 بهدستآمده است که نشان میدهد درآمد حاصل از کشت تلفیقی صنوبر و یونجه بهترتیب 80/1، 27/1 و 07/1 برابر بیشتر از تککشتی صنوبر و یونجه برای هر یک از سالهای موردبررسی است. مقادیر شاخص سودمندی کشت تلفیقی (IA) بهترتیب 80/4، 67/2 و 83/1 در سالهای 1400، 1401 و 1402 بهدستآمده است که بیشتر از یک و مثبت است. محاسبات اقتصادی و سود حاصله صنوبر در کشت خالص و تلفیقی در سال 1402 نشان داد در کشت خالص صنوبر مقدار سود حاصله منفی است (75/18-) و سود خالص در کشت تلفیقی صنوبر و یونجه مثبت بوده و به 16/14 میلیون تومان در هکتار در سال رسیده است. نتیجهگیری: در این پژوهش در هر سه سال کشت تلفیقی بر تککشتی از لحاظ اقتصادی ارجحیت داشت بهدلیل اینکه RVT بزرگتر از یک بهدستآمده است و سود خالص مثبت بوده است. نتیجهگیری کلی این پژوهش مبین این موضوع است که با وجود سنتی بودن سیستمهای بیشهزراعی منطقه، این سیستمها سوددهی و بازده اقتصادی بالاتری نسبت به کشاورزی تکمحصولی دارند، بنابراین اگر این سیستمها به شیوه درستی مدیریت شوند، تأثیر مثبتی در اقتصاد روستایی خواهند داشت. | ||
کلیدواژهها | ||
ارومیه؛ اگروفارستری؛ زراعت چوب؛ نسبت برابری زمین | ||
مراجع | ||
Ahmadloo, F.; Ghasemi, R.; Calagari, M.; Salehi, A., Study of the phenological, vegetative and morphological characteristics of eight Populus nigra L. clones in the Albourz Research Station, Karaj, Iran. Iranian Journal of Forest and Poplar Research 2020, 28(1), 30-43. (In Persian) Akbari, M.; Abbasi, F.; Nasseri, A.; Gomrokchi, A.Y.; Goodarzi, M.; Eslami, A.; Farzamniya, M.; Alimohammadi, R.; Koohi, N.; Bahramloo, R.; Ghadami, A.; Haghaeghimoghaddam, A.G.; Zolfagharan, A.; Ahmadaali, J.; Abbasi, M.; Riyahi, H.; Nakhjavanimoghaddam, M.M., Determination of alfalfa water productivity in different regions of Iran. Journal of Water Research in Agriculture (Soil and Water Sci.) 2023, 37(2), 119-137. (In Persian) Asadi, F.; Calagari, M.; Ghasemi, R.; Bagheri, R., Final results of intercropping of poplar and alfalfa in Karaj. Iranian Journal of Forest 2012, 4(1), 33-44. Asadi, F.; Khodakarimi, A., Hedgerow intercropping of Populus alba and alfalfa in West Azarbayjan Province, Iran. Iranian Journal of Forest 2016, 8(1), 51-65. (In Persian) Bagheri, R.; Ghasemi, R.; Calagari, M.; Merrikh, F., Effect of different irrigation intervals on superior poplar clones yield. Iranian Journal of Forest and Poplar Research 2012, 20(3), 357-369. (In Persian) Chauhan, S.K.; Dhillon, W.S.; Singh, N.; Sharma, R.; Physiological behavior and yield evaluation of agronomic crops under agri-horti-silviculture system. International Journal of Plant Research 2013, 3(1), 1-8. Chavan, S.B.; Dhillon, R.S.; Sirohi, C.; Keerthika, A.; Kumari, S.; Bharadwaj, K.K.; Jinger, D.; Kakade, V.; Chichaghare, A.R.; Zin El-Abedin, T.K.; Mahmoud, E.A.; Casini, R.; Sharma, H.; Elansary, H.O.; Yessoufou, K., Enhancing farm income through boundary plantation of Poplar (Populus deltoides): an economic analysis. Sustainability 2022, 14(14), 8663. Chen, S.L.; Polle, A., Salinity tolerance of Populus. Plant Biology 2010, 12(2), 317-333. D’Adamo, I.; Gastaldi, M.; Morone, P.; Rosa, P.; Sassanelli, C.; Settembre-Blundo, D.; Shen, Y., Bioeconomy of sustainability: drivers, opportunities and policy implication. Sustainability 2022, 14, 200. Dai, Y.S.; Yang, T.; Shen, L.; Wang, X.Y.; Zhang, W.L.; Liu, T.T.; Lu, W.H.; Li, L.H.; Zhang, W., Root growth, distribution, and physiological characteristics of alfalfa in a poplar/alfalfa silvopastoral system compared to sole-cropping in northwest Xinjiang, China. Agroforestry Systems 2021, 95(2), 1137-1153. Darapuneni, M.K.; Lauriault, L.M.; Martinez, G.K.; Djaman, K.; Lombard, K.A.; Dodla, S.K., Potassium and sulfur fertilizer sources influence alfalfa yield and nutritive value and residual soil characteristics in an arid, moderately low-potassium soil. Agronomy 2024, 14(1), 1-10. Deswal, A.K.; Pawar, N.; Raman, R.S.; Yadav, J.N.; Yadav, VPS., Poplar (Populus deltoides) based agroforestry system: a case study of southern Haryana. Annals of Biology 2014, 30(4), 699–701. Englund, O.; Börjesson, P.; Mola-Yudego, B.; Berndes, G.; Dimitriou, I.; Cederberg, C.; Scarla, N., Strategic deployment of riparian buffers and windbreaks in Europe can co-deliver biomass and environmental benefits. Communications Earth & Environment 2021, 2, 176. Faal-Khah, I.; Ramezani Kakroudi, E.; Alijanpour, A. and Banj Shafiei, A., The effect of spacing on quantitative and qualitative characteristics of black poplar (Populus nigra L.). Forest Research and Development 2017, 2(4), 337-351. (In Persian). Ghaemian, N.; Eftekhari, K.; Norouzi Azar, M.; Habibi, R., Detailed soil geological studies of Saatlou agricultural and natural resources research station in Urmia. Final Research Report, Research Institute of Forests and Rangelands, Tehran, Iran, 2015. (In Persian) Goodarzi, Gh.R.; Ahmadloo, F.; Choghaei, M., Investigation on adaptability and production performance of productive black poplar (Populus nigra L.) clones in the Markazi province, Iran. Iranian Journal of Forest and Poplar Research 2021, 29(4), 363-376. (In Persian) Hajjarian, M. and Hosseinzadeh, O., The role of educational and promotional activities on the performance of poplar farmers in Urmia, Forest Research and Development 2016, 1(3), 241-255. (In Persian). Herder, M.; Moreno, G.; Mosquera-Losada, R.M.; Palma, J.H.N.; Sidiropoulou, A.; Freijanes, J.; Crous-Duran, J.; Paulo, J.A.; Tomé, M.; Pantera, A.; Papanastasis, V.P.; Mantzanas, K.; Pachana, P.; Papadopoulos, A.; Plieninger, T.; Burgess, P.J., Current extent and stratification of agroforestry in the European Union. Agriculture, Ecosystems & Environment 2017, 241(1), 121–132. Krzyżaniak, M.; Stolarski, M. J.; Warmiński, K., Life cycle assessment of poplar production: Environmental impact of different soil enrichment methods. Journal of Cleaner Production 2019, 206, 785-796. Łukaszkiewicz, J.; Długo´nski, A.; Fortuna-Antoszkiewicz, B.; Fialová, J., The ecological potential of poplars (Populus L.) for city tree planting and management: A preliminary study of Central Poland (Warsaw) and Silesia (Chorzów). Land 2024, 13(5), pp. 1-23. Makhdoum, M., First application of automated land evaluation in Iran. Environmental Management 1993, 17, 409-419. (In Persian) Mirakhorlou, Kh., Survey and distribution and areas of Populus sp. plantations in the country using Sentinel-2 satellite data. Final Research Report, Research Institute of Forests and Rangelands, Tehran, Iran, 2020. (In Persian). Modirrahmati, A., Development of wood farming. Journal of Iran Nature 2016, 1(1), 14-21. (In Persian). Modirrahmati, A.; Ghassemi, R.; Calagari, M.; Hemati, A., The study of adaptability and growth of different Poplar and Palownia clones in mountainos region north of Iran (Sangdeh Mazandaran). Journal of Plant Research (Iranian Journal of Biology) 2015, 28(2), 390-400. (In Persian) Mohebi Bijarpas, M.; Rostami Shahraji, T.; Mohammadi Limaei, S., Socioeconomic evaluation of agroforestry systems (Case study: Northern Iran). Journal of Forest Science 2015, 61(11), 478-484. (In Persian). Nair, P.K.R., An introduction to agroforestry. University of Florida Press 1993, Florida. Parija, B.; Kaur, N.; Kaur, T.; Gill, R.I.S., Optimization of planting geometry and weed control improves the productivity of potato under poplar-based agroforestry system. Agroforestry Systems 2023, 97, 1055–1069. Reyes, F.; Gosme, M.; Wolz, K.J.; Lecomte, I.; Dupraz, C., Alley cropping mitigates the impacts of climate change on a wheat crop in a Mediterranean environment: a biophysical model-based assessment. Agriculture 2021, 11(4), 356. Rivest, D.A.; Cogliastro, R.l.; Bradley, B.; Olivier, A., Intercropping hybrid poplar with soybean increases soil microbial biomass, mineral N supply and tree growth. Agroforestry Systems 2010, 80(1), 33-40. Semerci, A.; Guevara, C.A.; Gonzalez-Benecke, C.A., Water availability effects on growth and phenology of 11 poplar cultivars growing in semiarid areas in Turkey. New Forests 2021, 52(3), 411–430. Seserman, D.M., Benefits of agroforestry systems for land equivalent ratio-case studies in Brandenburg and Lower Saxony, Germany. In Proceedings of the 4th European Agroforestry Conference Agroforestry as Sustainable Land Use, Nijmegen, The Netherlands, 28–30 May 2018. Shamekhi, T., Agroforestry. University of Tehran Press, Tehran, 2006. (In Persian) Sharma, N.; Bohra, Pragya, N.; Ciannella, R.; Dobie, P.; Lehmann, S., Bioenergy from agroforestry can lead to improved food security, climate change, soil quality, and rural development. Food and Energy Security 2016, 5(3),165–183. Vandermeer, J.H. Intercropping. In Carroll, C.R.; Vandermeer, J.H.; Rosset, P.M. (Eds.). Agroecology. McGraw– Hill Inc publishing Co. 1990, New York. 481-516. Yang, T.; Zhu, Y.; Duan, Z.P.; Lu, W.H.; Zhang, F.F.; Wan, S.M.; Xu, W.X.; Zhang, W.; Li, L.H., Root distribution and productivity in a poplar tree + alfalfa silvopastoral system in northwest China’s Xinjiang Province. Agroforestry Systems 2020, 94(3), 997–1010. Zheng, W.; Li, Y.; Gong, Q.; Zhang, H.; Zhao, Z.; Zheng, Z.; Zhai, B.; Wang, Z., Improving yield and water use efficiency of apple trees through intercrop-mulch of crown vetch (Coronilla varia L.) combined with different fertilizer treatments in the Loess Plateau. Spanish Journal of Agricultural Research 2016, 14(4), e1207. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 66 |